Gaziantep Büyükşehir Belediyesinin destekleri ile Barak kültürünün yaşatılması, gelecek kuşaklara aktarılması ve önemini koruması amacıyla “Uluslararası Orta Asya’dan Anadolu’ya Baraklar Sempozyumu”, Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) Atatürk Kültür Sahnesi'nde başladı.
Gaziantep’in kültürünün oluşumunda büyük katkısı olan Barak kültürünün yaşatılması ve korunması, akademik çalışmaların paylaşılması amacıyla Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, Gazikültür A.Ş., Gaziantep Üniversitesi, Oğuzeli Belediyesi, Nurel- Enver Taner Gaziantep Olgunlaşma Enstitüsü’nün destekleri ve Türk Tarih Kurumu, Türk Dil Kurumu ile Unesco Türkiye Milli Komisyonu’nun katılımlarıyla “Uluslararası Orta Asya’dan Anadolu’ya Baraklar Sempozyumu” başladı. 3 gün sürecek sempozyumda, Barak’ın coğrafyası, gelenekleri, müzik kültürü, yaşam tarzları detaylı bir şekilde ele alınacak.
Sempozyum açılış konuşmaları sonrası “Geleneksel ve Modern Barak Dinletileri”, Gaziantep Olgunlaşma Enstitüsü “Barak Koleksiyonu Defilesi” gerçekleşti. Barakların Horasan’dan başlayarak Anadolu yolculuğu üzerine konuşmalar, açık oturumlar ve sunumlar yapılacak. İlk ve özgün konular olması açısından önem taşıyan sempozyum, Barak Kültürü ve Baraklar ile ilgili bugüne kadar en geniş kapsamlı çalışma özelliği taşıyacak. Son gün ise katılımcılara Barak kültürünü yaşatmak ve kültüre ait detaylı bilgiler vermek amacıyla Ezogelin’in mezarının da yer aldığı Dokuzyol (Uruş) köyünde bulunan Barak Kültür Evi’nde köy odası geleneği anlatılıp, mırra ikramı eşliğinde köy odası sohbetleri yapılacak. Sempozyumda akademik 45 bildiri sunulacak.
Sempozyum açılış programına, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Erdem Güzelbey, Oğuzeli Belediye Başkanı Mehmet Sait Kılıç, GAÜN Rektörü Prof. Dr. Arif Özaydın, Gazikültür A.Ş. Genel Müdürü Prof. Dr. Halil İbrahim Yakar, Kazakistan, Azerbaycan ve Türkiye’nin birçok ilinden akademisyenler, katılımcı kurum temsilcileri, yöre halkı ve öğrenciler katıldı.
“Bu, Barak kavramını bütün bileşenleri ile ele alan bir sempozyum”
Yaptığı konuşmada Gaziantep’in yıllarca biriktirdiği büyük bir birikim olduğunun altını çizen Gazikültür A.Ş. Genel Müdürü Prof. Dr. Halil İbrahim Yakar, “Bunu anlatmaya ne söz ne kelam yetiyor. Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in talimatıyla kendi alanımızda çalışmalar yapıyoruz. Bu şehrin hangi ürün ve birimine el atsanız birçok malzeme sunuyor. Barak ile ilgili çalışma yaparken ilk defa bölge olarak Barak kavramını bütün bileşenleri ile ele alan bir sempozyum bu. Daha önce Gaziantep ile ilgili sempozyumlarda bölüm olarak bulunuyordu ama ilk defa başlı başına bir unsur olarak ele alıyoruz. Bu klasik bir sempozyum değil. Müzik dinletisi, ürünleri, gelenekleri ile toptan bir hareketle bunun bilincini oluşturmaya çalışıyoruz. Sadece akademik değil, şehrin bileşenlerinde yapılması gereken ne varsa, Gaziantep Modeli denilen bir unsur ile karşı karşıyayız. Gaziantep’in içinde Barak’ın olduğu birçok müzik geleneği var. Baraklar, Horasan’dan çıkıp 500 yıllık bir süreçte Anadolu’nun Müslümanlaşmasında, Orta Asya Türk geleneğinin buralara yerleşmesinde çok büyük bir unsurdur. Bu oymaklar sayesinde Oğuzların geleneğinin hala devam ettiğini görüyoruz. Antep’te boy adlarının bulunduğu semtler var. Bunları harmanlayarak günümüzü anlatmaya ve gelecek kuşaklara aktarmayı önemsiyoruz. Sosyal bilimler liselerini böyle etkinliklere davet etmeye, geleneği geleceğe taşımak için elimizden geleni yapmaya gayret ediyoruz” dedi.
“Bu kültürü yaşatmak ve sürdürmek istiyoruz”
Barak kültürünün geniş bir coğrafyaya yayıldığını aktaran Oğuzeli Belediye Başkanı Mehmet Sait Kılıç, “Barak Türkmenleri değince aklımıza Anadolu’ya gelen son Oğuz Boyları geliyor. Baraklar, yaklaşık 400 yıl önce Horasan’dan 84 bin çadırla başlayıp Anadolu’ya gelmişlerdir. Yaşanmış aşk hikayeleri ve öyküler günümüze kadar uzun hava ve türkülerde hayat bulmuştur. Uzun havalar Baraklıların tarih kitabıdır. Horosan’dan hangi yollarla gelindi, neler yaşandı, kimler öldü, kimlerin kimlere aşık olduğu ve kavuşamadığı türkülerde kayıtlıdır. Bir de bu türkülerin yakıldığı Barak odaları var. Bu odaları, kan davalarının çözüldüğü, barış yemeklerinin yenildiği, taziyelerin kabul edildiği ve sosyalleşmenin öğrenildiği mekanlardır. Bu kültür yavaş yavaş kaybolmaya yüz tutmuştur. Bizler de Ezogelin’i sıçrama tahtası olarak görüyor, bu kültürü yaşatmak ve sürdürmek istiyoruz” ifadelerini kullandı.
GAÜN Rektörü Prof. Dr. Arif Özaydın ise kültürü tanımak ve öğrenmek için can attığını söyledi. Rektör, sempozyumun üniversitede yapılmasından duyduğu memnuniyeti aktardı.
