Kahramanmaraş merkezli depremlerin diğer faylara etkileri araştırılırken, Gaziantep'in de aralarında bulunduğu 6 il için kritik uyarı yapıldı. İşte detaylar...
"Asrın felaketi" olarak nitelendirilen 6 Şubat 2023'teki Kahramanmaraş merkez'de depremlerin komşu faylara olan etkileri üzerine çalışma yürütülüyor.
Türkiye diri faylarının paleosismolojik özelliklerinin belirlenmesi araştırma platformunca yürütülen proje kapsamında 7 kişilik bilim ekibinin 7,7 büyüklüğündeki depremin merkez üssü Pazarcık ilçesindeki çalışmaları devam ediyor.
9 Eylül üniversitesi genel jeoloji Ana bilim dalı öğretim üyesi ve AFAD bilimsel destek kurulu üyesi prof.Dr.Hasan Sözbilir, proje kapsamında narlı fayı üzerinde açtıkları 2 hendekte çalışmalar gerçekleştirdiklerini söyledi.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023'teki ilk depreme yeni tespit edilen 80 kilometre uzunluğundaki fayın neden olduğunu dile getiren Sözbilir, depremlerde kırılmayanlarla fayında son 10.000 yıl içerisinde 3 büyük depremin geliştiğini gözlemlediklerini, hendeklerden alacakları sonuçlara göre de narlı fayının kaç yılda bir deprem ürettiğini, en son depremin üzerinden ne kadar süre geçtiğini öğrenmiş olacaklarına dile getirdi.
Sözbilir, en son açılan hendekte bir kültür katmanına rastladıklarına işaret ederek, ''Hem o kültür katmanı öncesinde hem de sonrasında iki deprem gözleyebiliyoruz. Yani insanlar yaşarken narlı fayı çalışmış, can ve mal kaybına neden olmuş. Bunu anlayabiliyoruz. Narlı fayının tümü 6 Şubat depremlerinde henüz kırılmış değil. Özellikle haritada çizili olan kısımları . Bununla ilgili çalışmalar sonrasında tehlikenin seviyesi ile ilgili bir bilgi elde edebileceğiz .''diye konuştu.
Yaklaşık 25 kilometre uzunluğunda narlı fayının 6,7 -6,8 büyüklüğünde kendi başına deprem üretme kapasitesine sahip olduğunu belirten Sözbilir, fayın Gaziantep'e doğru devam ettiğini, kırılması durumunda sakçagözü fayı ile de birleşebilme riski taşıdığını ifade etti.
Deprem haritası 2025'te tamamlanacak
Söz konusu fayların Ölüdeniz fayının (Kahramanmaraş-narlı üçlü ekleminden başlayıp sakçagöz, yesemek, hacıpaşa'dan geçerek Suriye, Lübnan ve İsrail'e uzanan fay) parçaları olduğunu vurgulayan Sözbilir ,'' önümüzdeki aylarda o fay parçalarını da kesip inceleyeceğiz hepsini birlikte değerlendirdiğimizde bizim Ölüdeniz fayının Türkiye topraklarındaki tehlikesi ortaya çıkmış olacak. Bu çalışma 2025 yılında tamamlanacak. Tamamlandığında Türkiye'nin deprem tehlike haritası değişecek. İl düzeyinde nasıl bir deprem tehlikesine sahip olduğumuzu öğrenmiş olacağız. Ona göre de dönem alma şansımız artacak. '' ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin her tarafında sıkıntı var
Sözbilir, 1999 depreminin ardından 25 yıldır İstanbul'da deprem olmasının beklendiğini ancak 2011'de Van'da, 2020'de Elazığ'da ve İzmir'de, 2023'te Kahramanmaraş'ta deprem olduğunu hatırlatarak, şunları kaydetti:
Gaziantep'e kritik deprem uyarısı!
'' Türkiye'nin başka yerlerinde de İstanbul'dan daha tehlikeli olabilecek faylar olduğunu anlayabiliyoruz. Dolayısıyla olaya bu şekilde bakmak gerekiyor. Türkiye'nin her tarafında sıkıntı var ama özellikle Doğu Anadolu'da kurulan fay parçasına komşu olan fayların ve illerin tehlike seviyesi yükselmiş durumda nokta yani bizim buraya en yakın illerimiz kırılan parçasına hatta içinde olan illerimiz de aynı şekilde o tehlikenin içinde yer alıyor. Örneğin 6 Şubat 2023'te 2 tane büyük deprem oldu ama Maraş henüz kırılmadığı nokta böyle bir durum var. Ya da Hatay 6 Şubat depreminde en fazla yıkım yaşayan ilimizde ama daha Antakya payının tümü kırılmadı bu şekildeki tehlikeler var. Bingöl, Malatya, Adıyaman, Adana, Gaziantep, Iğdır taraflarında tehlikeler devam ediyor. ''
Deprem tehlikesinin daha ön plana çıkabileceği başka iller olabilir
İzmir'de 17 payın bulunduğunu ancak bunlardan hiçbirinin son 100 yılda kırılmadığını dile getiren Sözbilir, '' Türkiye'de deprem tehlikesinin daha ön plana çıkabileceği başka iller olabilir. Hepimiz İstanbul'u bekliyoruz ama 25 yıldır İstanbul dışındaki illerde deprem oluyor ve insanlar can ve mal kaybı yaşıyor. Türkiye'nin bu açıdan yeni bir deprem politikası oluşturmaya ihtiyacı var diye düşünüyorum. '' ifadelerini kullandı.