Teknoloji çağında adeta bir ihtiyaç haline gelen cep telefonlarının kaçak kullanımının engellenmesi için yüklenen ve telefon kimliği olarak da bilinen IMEI bir başka cihaza kopyalandığında her iki telefonu da kullanılamaz hale getirebiliyor.
Halk arasında IMEI hırsızlığı olarak da bilinen yöntemle bazı kişiler kaydı yapılmamış telefonlara başka cihazların IMEI numarasını kullanarak erişim sağlayabiliyor.
Dünya genelinde hiçbir telefon IMEI kaydı olmadan kullanılamıyor. Bir telefonun IMEI numarası çalınarak başka bir cihaza yüklenmesi halinde ise telefona bir mesaj geliyor. Türkiye'de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından gönderilen kısa mesajda, ‘IMEI numarası klonlanmıştır, cihaz 30 gün içerisinde kapatılacaktır, satın aldığınız yere başvurunuz' ifadeleri yer alıyor. Bu mesajı alan kullanıcılar paniğe kapılarak yasa dışı yollara başvurabiliyor ve çalıntı olan başka bir IMEI numarasını telefonuna attırabiliyor. Herhangi bir yanlış yapmadan önce cep telefonu kullanıcılarının ilk olarak e-Devlet üzerinden kolaylıkla yapılabilen bir işlemle IMEI sorgusu yapması gerekiyor. Sorguda IMEI numarasının çalındığı ya da sistemde bir yanlışlık meydana geldiği anlaşılabiliyor.
“Kendi başınıza geleni başkasına yapmış oluyorsunuz”
Eskişehir'de uzun yıllardır sıfır ve ikinci el telefon satış bayii işleten Korkmaz Sönmez, IMEI numarasının çalınması halinde sorgudan sonra cihazın kutu ve evraklarıyla yetkili firmaya gönderilmesi gerektiğini söyledi. Cihaza IMEI numarası attırarak kullanmanın yasal sonuçlar doğurabileceğine dikkat çeken Sönmez, “IMEI numarası çalındığında telefonumuza devlet tarafından bir mesaj geliyor. Biz bu mesajı aldığımızda panik yapıp ‘çalındı' diye düşünmememiz gerekiyor. Telefonumuzdan ‘*#06#' tuşlayıp telefonumuzun IMEI numarasına bakmalıyız. Bunu bir kenara not edip sonrasında gelen mesajla karşılaştıracağız. Gelen mesajla uyuşmuyorsa ya hattımızı daha önceden taktığımız bir telefondur ya da sistem tarafından otomatik gönderilen bir mesajdır. Durum böyleyse bir sorun yoktur, mesajı dikkate almamalıyız. Eğer IMEI sorgusunda çıkan numara gelen mesajdakiyle uyuşuyorsa çalınmış demektir. Çalındığında yapmamız gereken en önemli şey cihazı aldığımızdaki belgeleri, kutu ve faturayı saklamak. ‘Benim IMEI numaram çalındı, ben de gideyim yeni IMEI attırayım' diye düşünmeyin. Bu hatayı hata ile düzeltmek olur. Bunu yapmak yerine cihazı satın aldıkları firmaya ulaşıp, belgeleriyle birlikte kargoyla ücretsiz şekilde göndermeleri gerekiyor. Firma zaten bunu düzeltip geri göndermek zorunda” diye konuştu.
“İkinci el cihaz alırken belgelerin tam olmasına dikkat edin”
Sıfır alınan telefonlarda kutu ve tüm belgelerin saklanması, ikinci el cihazlarda ise satın alma esnasında belgelerin tam olmasına dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizen Korkmaz Sönmez, “Bir telefoncudan cihazımıza yeni bir IMEI numarası attırdığımızda, hatayı hata ile düzeltmeye çalıştığımızda farklı sorunlarla karşılaşabiliriz. Attırdığımız IMEI çalıntı çıkarsa, farklı yasal sorunlarla yine siz uğraşacaksınız. IMEI numarasını kurtarmanın tek ve sağlıklı yolu cihazı distribütör veya üretici firmaya gönderip düzelttirmek. Yasa dışı şekilde IMEI numarası attırdığınızda kendi başınıza geleni bir başkasına yapmış oluyorsunuz. IMEI numarası atmak yıllardır yapılan bir işlem. Bunu iyilik olarak görüp yapanlar da var, meslek edinenler de var. İkinci el cihaz alırken de kutu ve fatura olmasına, belgelerin tam olmasına dikkat edin. Böyle bir sorunla karşılaştığınızda belgelerin tam olması büyük önem taşıyor” dedi.
Abdullah Güçlü
