Mardin'de 2019 yılında aşırı yağışlar sonrası çöken yığma istinat duvarının altında sahabe mezarının da olduğu değerlendirilen tarihi yapıların kalıntıları görüldü. Yapılar, çalışmalar sonucu gün yüzüne çıkarılmayı bekliyor.
Artuklu ilçesi Gül Mahallesi'nde 2019 yılında aşırı yağışlar sonrası çöken yığma istinat duvarının altında bir yapı kalıntısı ortaya çıktı. Yapılan araştırmalar üzerine yapı kalıntısının Şeyh Muhammed Farisi Zaviyesi'ne ait olduğu değerlendirildi.
Ortaya çıkan kalıntıın izini sürdüklerini belirten Mardin Medreseler Derneği Başkanı İbrahim Yüksel, ortaya çıkan çeşme eyvanının, Yakubiye Medresesine ait olduğunu tespit ettiklerini söyledi. Yakubiye Medresesi'nin, Yavuz Sultan Selim döneminde Mardin'e atanan ilk vali tarafından inşa edildiğini aktaran Yüksel, "Duvarın arkasında kalan çeşme eyvanı Yakubiye Medresesine ait. Yakubiye Medresesi'nde çeşme eyvanının bittiği noktada Hüsamiye Külliyesi sınırları başlıyor. Artuk Bey'in ve Anadolu Fatihi Sultan Alparslan'ın öz torunu Hüsamettin Timurtaş tarafından yaptırılmıştır. Hüsamettin Timurtaş Külliyesi, sahabe Muhammed El Faris'in türbesinin olduğu yere inşa edilmiştir. Bu şekilde sahabe kabrini muhafaza etti" dedi.
Yaptıkları araştırmalar sonucunda 10 tane Osmanlı arşiv belgesinde Muhammed El Faris adında bir sahabe ismine ulaştıklarını ileri süren Yüksel, "Sahabe türbesinin olduğu mescidin Osmanlı Dönemi Vakıflar Bakanlığı'nın 10 tane belgesine rastladık. Maalesef ki, son 100 yıl içerisinde yazılan hiçbir kaynakta tek satır bilgi bulamadık. Daha sonra Mardin Medreselerini Yaşatma Derneği üyesi Nihat Ayanoğlu, Ezher Üniversitesi'nde pandemi döneminde iki yıl boyunca binlerce kitap arasında tarama yaptıktan sonra Muhammed El Faris'in hayatını yazdı" diye konuştu.
"Nihat Ayanoğlu'nun tespitlerine göre Muhammed El Faris'in Habeşistan'a göç eden ilk Müslüman kafilesinde dünyaya gelen ve Muhammed ismini alan iki bebekten biridir" bilgilerini paylaşan Yüksel, "Peygamber efendimize biat eden 7 çocuktan bir sahabedir. Peygamber efendimiz ile muhteşem hatıraları var. Hazreti Hasan ve Hüseyin ile birlikte yaşamış ve hayatını onlara adamış bir sahabedir" dedi.
"Türbe bir an önce insanların ziyaretine açılmalı"
Gerek Muhammed El Faris'in, gerekse de Hüsamiye Külliyesi'nin bir an önce insanların ziyaretine açılmasının çok büyük önem arz ettiğini dile getiren Yüksel, "Hüsamettin Timurtaş Artuklu Devleti'nin kuruluş sürecinde bu Külliye'de Artuklu Devleti şehitliği inşa etmiştir. Daha sonra şehitliğin üzerine bir okul yapılıyor. Duvarın patlaması ile okulda hasar olunca okul yıkıldı ve bulunduğu alan şu an boş duruyor. Yapılacak küçük bir kazı ile Artuklu Devleti resmi şehitliği ortaya çıkarılıp, Hüsamiye Külliyesi de bir an önce insanların ziyaretine açılmalıdır" ifadelerini kullandı.
Duvarın mevcut taşlarının bir an önce sökülmesi ve duvarın arkasında kalan türbenin ortaya çıkacağını kaydeden Yüksel, "1930 yılına ait bir fotoğrafta da devlet töreninde Muhammed El Faris'in türbesi açık bir şekilde görünüyor. Elimizdeki fotoğraflara göre taşlar söküldüğü zaman hiçbir tadilata gerek kalmadan ziyarete açık hale gelebilir" dedi.
