“Cumhuriyetin 100’üncü Yılı Etkinlikleri’ kapsamında Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi nişan, sikke, madalya, hatıra para ve kıymetli evraktan oluşan objelerin yer aldığı ‘Kudret ve Hafıza, Gücün Sanatı’ sergisi ziyarete açıldı. Sergide Osmanlı döneminde kadınlara resmi olarak verilen Şefkat Nişanı’ın dünyada ilk hediye olduğu belirtiliyor.
“Cumhuriyetin 100’üncü Yılı Etkinlikleri’ kapsamında Darphane ve Damga Matbaası Koleksiyonlarındaki, Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi nişan, sikke, madalya, hatıra para ve kıymetli evraktan oluşan objelerin yer aldığı “Kudret ve Hafıza, Gücün Sanatı” sergisi Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi Anadolu Salonu’nda açıldı. Sergiyle ilgili bilgilere veren Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü Kıymetler Muhafızı Yaşar Çukur, Türkiye’de ilk defa bu kapsamlı ve geniş koleksiyonun Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi iş birliği yapıldığının altını çizdi. Koleksiyonda paranın 2 bin 700 yıllık tarihini görmek olduğunu ifade eden Çukur, "Lidyalıların ilk parasından, Cumhuriyet dönemi kadar olan paraları koleksiyonumuzda görmek mevcuttur. Koleksiyonumuzu 3’e ayırdık. 1’inci planda nişanlar, nişanlar içerisinde donanma nişanı, ünit olandır ve dünyada sadece bizde var. Çok değerli bir nişandır. Aynı zamanda hatıra paralar ve tedavüldeki paralar var. Antik dönem paraları var. Osmanlı paraları var. Cumhuriyet dönemi paraları var. Antik dönem paralarından Lidya’nın parası, Eski Yunan parası ve İskender paralarının koleksiyonumuzda mevcut” diye konuştu.
Koleksiyonlarda 40 adet madalya sergilendiğinin bilgisini veren Çukur, “İlk madalyadan son madalya koleksiyonlarımız içerisinde yer alıyor. İlk madalyamız Ferahi madalyası III. Mahmut döneminden ve son madalyamız Vahdettin döneminde olan traktör madalyası bulunuyor” dedi. “Donanma Nişanı koleksiyonumuzun en kıymetli parçalarından biridir”
Nişanlar bölümünde 12 tane nişan ve şemselerin sergilendiğini ifade eden Çukur, “Nişanlar devlet tarafından üstün hizmet gösterenlere verilen nişanlardır. Bu nişanlar arasında Mecidiye Nişanı var, Şefkat Nişanı var. Alimi İmtiyaz Nişanı var, Hanedan Ali Osman Nişanı var. Donanma Nişanı koleksiyonumuzun en kıymetli parçalarından biridir. Altın üzerine 65 adet pırlanta vardır. Ünit bir parçadır. Dünyadaki paha biçilemez eserler arasındadır” şeklinde konuştu. “Dünyada kadınlara resmi olarak verilen ilk hediyedir”
Dünyada Şefkat Nişanı’nın kadınlara resmi olarak verilen ilk hediye olduğunun bilgisini veren Çukur, "Abdülhamit Han Hazretlerinin emriyle ihtisas edilen bir nişandır. Bunun nişanın özelliği ise, dünyada kadınlara resmi olarak verilen ilk hediyedir. 2 tip şeklinde bulunur. Bu gördüğünüz murassa olanı, tarihte birçok kişiye verilmiştir. Edebiyat alanında, askeri alanlarda, devlete hizmet edenlere ve üstün hizmet gösterenlere verilen nişanlar arasında. Bu nişanlar İngiltere Lady’sine, hemşirelere de verilmiştir. O dönemin kadınların Nobel’i gibi düşünebiliriz. Tarihte yaklaşık 100 kişiye verilmiştir. Nişan kendisi yıldız formunda mine sanatı kullanılmıştır. Tamamı altındır. Yakut ve değerli taşlar var” ifadelerini kullandı. “Atatürk ve Cumhuriyet döneminin ilk altın sikkeler Ankara basın 40 tip altını sergiledik”
Koleksiyonlar arasında sadece Ankaralılara özel yer olduğunu kaydeden Çukur, “Atatürk ve Cumhuriyet döneminin ilk altın sikkeler Ankara basın 40 tip altını sergiledik. Bu Türkiye’de ilk defa sergiye açılan altınlardır. Paraların üstünde ise ‘Ankara’ yazısı bulunmaktadır” diye konuştu.
“Kudret ve Hafıza, Gücün Sanatı’’ sergisi ile geçmişin kültürel birikimi ve köklü Darphane geleneği meraklıları ile buluşuyor. Coğrafyadan dünyaya dağılan zenginlik, medeniyet ve estetik Darphane bünyesindeki zenginliklerle ifade ediliyor. İcadından itibaren öncelikle gücün ve iktidarın sembolü olan sikkeler, ait oldukları dönemlerin aracısız tanıkları olan nişanlar ve madalyalar, hatıra paralar ve kıymetli evraklar bu sergi ile birlikte ziyaretçiye sunuluyor. Kudret ve Hafıza, Gücün Sanatı Sergisi ile geçmişten bugüne ulaşan bir mirasın panoramasını sunmak, aracısız ve alternatif bir tarih okumasına zemin oluşturmak amaçlanıyor. Geçmişin kültürel birikiminin aracısız bir şekilde ziyaretçiye sunulacağı “Kudret ve Hafıza, Gücün Sanatı” sergisini Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi Anadolu Salonu’nda 23 Ocak’tan itibaren ziyaret edebilir.
