Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan açıklama şöyle:
Malumları olduğu üzere, 2022-2023 sezonunda dünyanın önde gelen zeytin üreticisi ülkelerdeki rekolte düşüklüğü, buna mukabil ülkemizdeki rekolte artışı, ülkemiz zeytin ve zeytinyağına yönelik dış talebi artırmıştır. Dünya zeytin ve zeytinyağı üretiminde yaşanan gerilemenin dünya zeytinyağı fiyatlarında sebep olduğu yükselmenin ülkemiz yurtiçi zeytinyağı fiyatları üzerindeki artış yönlü baskısının oluşan dış talep sebebiyle daha da artmasının önüne geçilebilmesi için dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına yönelik bazı tedbirler alınmış, böylelikle aynı zamanda zeytinyağı ihracatımızın ambalajlı zeytinyağına yönlendirilerek katma değerli ürün ihracatına katkı sağlanması da hedeflenmiştir.
Bu çerçevede, ilk etapta her türlü dökme ve varilli zeytinyağı ihracatında kilogram başına 20 Cent/ABD Doları kesinti yapılması hususunu düzenleyen Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair 7391 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, 19 Temmuz 2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bununla birlikte, yükselmeye devam ettiği görülen dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının yurt içi tüketici fiyatlarına olan olumsuz etkisinin devam etmesi nedeniyle yeniden bir değerlendirme yapılmış ve 1 Ağustos 2023 tarihinden itibaren uygulanmak üzere 1 Kasım 2023 tarihine kadar dökme veya varilli zeytinyağı ihracatına yönelik ilave tedbirler yürürlüğe konulmuştur.
Diğer taraftan, Avrupa’da kurak geçen yılın ardından bu sezon zeytin rekoltesinin artacağı tahmin edilmekle birlikte, zeytinyağı üretiminin geçmiş sezon ortalamalarının çok altında kalmaya devam edeceği beklendiğinden, halihazırda yüksek seyreden dünya zeytinyağı fiyatlarındaki artışın devam ettiği gözlemlenmektedir.
Ayrıca, bu sezon ülkemizde üretimin “yok yılı” kaynaklı olarak azalmasının yanı sıra ülkemizin birçok bölgesinde zeytinin çiçek açma dönemindeki olumsuz iklim şartlarından dolayı yaşanan; üretim kayıpları, dünyada artan zeytin yağı fiyatlarında herhangi bir gerilemenin olmayacağı ve artan dış talebin devam edeceği dikkate alındığında, iç piyasada tüketici refahı ve fiyatları bakımından arz yönlü sıkıntılara mahal verilmemesini teminen, ürün rekoltesindeki gelişmelerin bir süre daha takip edilerek, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına yönelik olarak uygulanan tedbirin bir süre daha devam ettirilmesi ihtiyacı hasıl olmuştur. Anılan değerlendirmelerin tümü Tarım ve Orman Bakanlığımızla tam bir koordinasyon halinde yapılmış ve kararlar buna istinaden alınmıştır.
Öte yandan, ambalajlı ve kutulu zeytinyağı ihracatına yönelik uygulanan herhangi bir tedbirin bulunmadığını da kamuoyuyla paylaşılmasında yarar görülmektedir.
