İstanbul
Etiyopya'dan Nijerya'ya, Güney Afrika'dan Ruanda'ya birçok Afrika ülkesinde faaliyet gösteren Türk firmaları, gıdadan enerji sistemlerine, inşaattan tarıma farklı alanlarda yatırım yapıyor ve ticari faaliyetler yürütüyor.
Açılan diplomatik misyonlarla paralel ilerleyen karşılıklı ticaret hacmi, 25 milyar dolara yükselirken, hedef 50 milyar dolara ulaşmak olarak belirlendi.
Hayat Holding çatısı altında faaliyet göstererek hijyen, temizlik kağıtları, ev bakım ve kişisel bakım kategorilerinde üretim yapan Hayat Kimya; Nijerya, Cezayir ve Mısır'a yatırım yaparak Türkiye ile Afrika ülkeleri arasındaki ticaret hacmine katkı sağlıyor.
Üçüncüsü düzenlenen Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu'na Afrika ülkeleri ve Türkiye'den 3 bine yakın iş insanı katıldı. Foruma katılan Hayat Holding Genel Sekreteri Osman Aksoy, Afrika ülkeleriyle ticari ilişkiler ve yatırım imkanlarına ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Aksoy, "Afrika, Türkiye tarafından uzun yıllar ihmal edilmiş bir coğrafya. Maalesef Afrika, yıllar boyu yoksullukla, can güvenliği ve terörle anılan bir kıta olarak gösterilmiş ve bu nedenle Türkiye de buralardan uzak kalmış. Halbuki gerçek durum çok farklı." değerlendirmesinde bulundu.
İş forumunun Afrika ülkelerini tanıma adına çok önemli olduğunu vurgulayan Aksoy, son 15-20 yılda Afrika'ya olan ilginin belli bir seviyeye ulaştığını ve Türk iş insanlarının Afrika'nın önemini gördüğünü ifade etti.
"Her forumda daha fazla katılım oluyor"
Her Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu'na daha fazla katılım olduğuna işaret eden Aksoy, "Bundan önceki 2 foruma da katılmıştım ve böyle yoğun bir katılım yoktu. Demek ki dördüncü forum daha da iyi ve verimli olacak. İş insanlarının, ülkelerin birbirini tanıması için bu forum çok önemli." ifadelerini kullandı.
Afrika'da 1,3 milyar nüfus olduğunu ve tüketim alışkanlıklarının yeni yeni geliştiğini aktaran Aksoy, "Bu süreç Afrika ülkelerinde yatırım ve ticaret yapmak isteyen Türk firmaları için fırsat olabilir." dedi.
Hayat Kimya, Afrika'da 3 ülkede yatırım yaptı
Kenya'da da yatırım hedeflediklerini ve Güney Afrika bölgesi için de çalışmalarının devam ettiği bildiren Aksoy, "Afrika ülkelerinin birçoğunda bürokratik problemler olabiliyor. İş süreçlerinin sonuçlanması uzun süreler alabiliyor. Özellikle limanlarda bekleme süreleri uzun oluyor. Gümrüklerde işler biraz yavaş işliyor. Bu durum da ticari adımlarda sorunlara yol açabiliyor. Bu problemlerin zaman içinde çözüleceğine inanıyorum." diye konuştu.
Aksoy, Afrika ülkeleri arasında ticareti kolaylaştırmak üzere oluşturulan AfCFTA Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Bölgesi Anlaşması'nın ilerleme kaydettiğini, bu anlaşmanın tam olarak uygulanmasıyla dünyanın en büyük serbest ticaret bölgesi ve bir nevi gümrük birliğinin oluşacağını, Afrika ülkeleri arasında mal hareketi ve ticaretinin artacağını, Türk iş insanlarının da Afrika'da daha rahat yatırım ve ticaret yapabileceğini anlattı.
Afrika ülkelerinde ve genel olarak yurt dışında yatırım yapmanın önemine işaret eden Aksoy, şunları kaydetti:
"Yurt dışında yatırım yapmak o ülkeyi sizin için önemli bir pazar yapıyor. Yatırım yaptığınızda o ülkeye, bir anlamda kendi firmanıza Türkiye'den yarı mamul, ham madde ve ambalaj malzemesi ihracatı yapıyorsunuz. Örneğin, bir ülkeye bitmiş ürün olarak 1 milyon dolarlık ihracat yapabiliyorken yatırım yaptığınızda bunun katları kadar ham madde, yarı mamul ve ambalaj malzemesi ihraç edilebiliyorsunuz. Oralarda elde ettiğiniz kazancı da Türkiye'ye getiriyorsunuz. Bu nedenle yurt dışındaki yatırımları teşvik etmek ve yurt dışında yatırım yapan firmaların oralarda oluşan problemlerinin çözümü için daha etkili mekanizmalar kurmak, tedbirler almak gerekiyor."
"Artık ileriye dönük gittikçe büyüyen iş birlikleri mevcut"
Türkiye'nin Afrika ülkeleriyle ihracatı 2020'de 15,2 milyar dolar, ithalatı da 10 milyar dolara çıktı. Afrika'daki Türk yatırımları geçen yıl 6 milyar dolar seviyesine ulaştı.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Tanzanya İş Konseyi Başkanı Aytaç Muhittin Dinçer, Afrika ülkeleriyle ilişkilerin pek sağlanamadığını ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bu ilişkilere önem verildiğini vurguladı.
Dinçer, "Son 10 yıldır Türkiye ile Afrika ülkeleri arasındaki ticari ilişkiler gelişti. Artık ileriye dönük gittikçe büyüyen iş birlikleri mevcut." dedi.
