Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu başkanlığındaki Türk heyeti ile Afganistan Geçici Hükümeti Dışişleri Bakan Vekili Mawlawi Amir Khan Mutaqi başkanlığındaki heyet, Dışişleri Bakanlığında bir araya geldi. Yapılan görüşmelerin ardından Bakan Çavuşoğlu, basın açıklaması yaptı. Taliban heyetinin dün akşam Türkiye'ye gelmek istediğini kendilerine bildirdiğini belirten Bakan Çavuşoğlu, “Biz de kendilerini davet ettik. Biraz önce heyetlerimizle beraber yine Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki'ye refakat eden Kültür ve Enformasyon Bakan Vekili, İçişleri Bakan Yardımcısı Vekili, İstihbarat Başkanı gibi heyette kişiler vardı. Onlarla beraber bizim arkadaşlarımızla ilgili kurumlardan yetkililerle beraber bir görüşme gerçekleştirdik” diye konuştu.
“Özellikle acil ihtiyacı olan insani yardımların ulaştırılması gerekiyor”
Afganistan'daki son durum hakkında kendilerinden bilgi aldıklarını ve bu bilgileri aldıktan sonra Türkiye olarak düşüncelerini paylaştıklarını ifade eden Bakan Çavuşoğlu, “Biz bugüne kadar uluslararası topluma şu andaki Taliban Hükumeti ile angajmana girmenin önemini anlatıyorduk. Şu anda uluslararası toplum taraflı tarafsız bu pozisyonda. Bu angajman çerçevesinde özellikle acil ihtiyacı olan insani yardımların ulaştırılması gerekiyor” dedi.
Bakan Çavuşoğlu, Afganistan ekonomisinin çökmemesi gerektiğini dile getirerek, Afganistan'ın yurtdışı hesaplarındaki paralarını donduran ülkelerin de maaşların ödenmesi bakımından daha esnek davranılması gerektiğini kaydetti ve bu konu hakkında da Taliban heyetinden bilgi aldıklarını ekledi. Afganistan'da terörle mücadelenin önemine değinen Çavuşoğlu, “Herhangi bir boşluk olursa terör örgütlerinin saldırılarını artıracağını görüyoruz. Özellikle DAEŞ'in Afganistan'da güçlü olduğunu görüyoruz. Son terör saldırılarında camilere ve havaalanlarına yaptığı terör saldırılarını da gördük” şeklinde konuştu.
“Taliban heyetiyle kızların eğitimi konusunda konusunda tavsiyelerimizi paylaştık”
Bakan Mevlüt Çavuşoğlu, Taliban yönetimine tavsiyelerde bulunduklarının altını çizerek, “İnsani yardımlar konusunun dışında kadınların, çocukların ve kızların eğitimi konusunda, kadınların iş hayatına katılması konusunda tavsiyelerimizi paylaştık. Bir şeyin altını çizdik. Bunu sadece batılı ülkelerin bir ön şartı ya da onların bir talebi görmeyin dedik. Bunun aynı İslam dünyasının yani diğer Müslüman ülkelerin de bir beklentisi olduğunu, bir tavsiye niteliğinde kendilerine söyledik. Özellikle bizim Maarif Vakfı'nın kızlar için çok sayıda okulu var ama 50'sinden 14 tanesi kızlar için açılmıştı. Bu okulların tamamının açılması gerektiğini ve destek vermeleri gerektiğini söyledik” açıklamasında bulundu.
“Kendileri de bizden yardımların devam etmesi konusunda ricalarını ilettiler”
Gündeme gelen diğer konuların Afgansitan'dan Türkiye'ye dönmek isteyen vatandaşlar ve Başkonsoloslukların tekrar açılması olduğu bilgisini veren Çavuşoğlu, şunları söyledi:
“Kendileri de bizden özellikle insani yardımlar, oradaki yatırımların devam etmesi konusunda, ekonomi konusunda, şu an kalkınma yardımları konusunda yardımların devam etmesi konusunda ricalarını ilettiler. Tüm bahsettiğim konularda da bize bilgi verdiler. Şimdi Diyanet İşleri Başkanlığımıza ve diğer kurumlarımıza gidip orada da görüşmeler gerçekleştirecekler.” ifadelerini kullandı.
Ayrıca göçmenler konusunun da konuşulduğunu bildiren Bakan Çavuşoğlu, “Çok sayıda Afgan göçmen sadece bizde değil komşu ülkelerde de var. Bizde de belli sayıda Afgan göçmen var. Düzenli ya da düzensiz. Bunlardan bazıları Afganistan'a geri dönmek istiyor. Taliban yönetimi de eğer bunların ülkelerine dönmek isterlerse gelip şu an ülkede kalan diğer herkes gibi şu anda devlet kurumda çalışan herkes gibi ülkelerine dönmeleri konusunda ellerinden gelen desteği vereceklerini söylediler” diye konuştu.
Libya Dışişleri Bakanı Necla Manguş ile yaptıkları görüşmeyi de değerlendiren Bakan Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“Değişik alanlarda enerji alanında, kıta sahanlığı konusunda ve askeri eğitim, polislerin eğitiminde kapasitenin güçlendirilmesi konusunda atılabilecek adımları da değerlendirdik. Libya bir seçim süreci yaşıyor. Gerçekleştirilecek bu son seçim hakkında kendilerinden bilgi aldık. Libya'ya her konuda Türkiye olarak destek veriyoruz. Bu desteklerimiz tabii ki devam edecek. Libya ile angajmanımız devam edecek. Özellikle halkın beklentisi olan alanlarda yani temel hizmetler konusunda nasıl hizmetler vereceğimizi kendilerine bir kere daha anlattık. Ayrıca enerji konusunda, elektrikle ve diğer hidrokarbon konusunda imzalayacağımız mutabakat zabıtları ve iş birliğimizi de gözden geçirdik. Sonuçta son derece samimi ve verimli bir görüşme gerçekleştirdik.“
Mevlüt İşli - Sadettin Aliusta - Cem Geçim