14 yaşındaki lise öğrencisi Mehmet Arhan Sezgili, geçen Eylül ayında ‘2204/A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması'nın olacağını öğrendi. Yarışmaya katılmak üzere proje düşünen Sezgili, Elazığ depreminde deprem arama köpeklerinin çok aktif rol oynadığını fark etti. Bunun üzerine 14 yaşındaki genç, evinde beslediği ‘Çılgın' isimli hamsterin çok meraklı olması nedeniyle deprem ve diğer afetlerde arama kurtarma faaliyetlerinde kullanılabileceğini düşündü.
Hamsterini eğitti
Bunun üzerine Sezgili, projesini Yüreğir Bilim ve Sanat Merkezindeki öğretmeni Özden Deveci'ye bahsetti. Öğretmeni tarafından da projesi beğenilen Sezgili, önce evinde ardından da sanat merkezinde hamsterini eğitmeye başladı. İlk olarak küçük labirentler oluşturarak çalışmalara başlayan Sezgili, daha sonra labirentleri büyütüp engeller ekleyerek hamsterin labirenti tamamlayarak geri başlangıç noktasına ulaşmasını sağladı.
Yarışmada bölge birincisi oldu
Sezgili ve öğretmeni Deveci, yaklaşık 2 ay boyunca eğittikleri hamsterin labirentteki başarısının videolarını çekip ‘2204/A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması'na gönderdi. Sezgili'nin projesi yarışmada bölge birincisi oldu ve Türkiye finallerinde yarışmaya hak kazandı.
İhlas Haber Ajansı'na konuşan Mehmet Arhan Sezgili, “Evde uzun yıllardır hamster besliyorum. Hamsterlar çok meraklı hayvanlar. Depremlerde hep arama kurtarma çalışmalarında köpekler kullanılıyordu. Benimde 'Depremde Hayat Kurtaran Hamster' proje fikri aklıma geldi. Öğretmenime de sundum projemi ve oda çok beğendi. Ardından projemle ‘2204/A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması'na başvurduk ve bölge birincisi oldum” ifadelerini kullandı.
“Hamsterların koku ve işitme kabiliyetleri çok gelişmiş”
Hamsterların enkaz altında köpeklerin giremediği birçok alana rahatlıkla girip arama kurtarma personellerine yardımcı olacağını belirten Sezgili, “Köpekler çok büyük oldukları için enkazda her yere giremiyor. Ancak hamsterlar çok küçük oldukları için enkaz altında her yere girebiliyorlar. Hamsterların koku ve işitme kabiliyetleri çok gelişmiş. Enkaz altında eğitilmiş hamsterlar en ufak bir ses veya kokuyu duydukları anda o alana gidebilirler”diye konuştu.
Öte yandan Sezgili, hamsterların üzerine kamera ve GPS yerleştirilerek enkaz altına bırakılabileceğini de sözlerine ekledi.
“Hamster, labirentteki geçitlerden de geçti”
Yüreğir Bilim ve Sanat Merkezinde görevli öğretmen Özden Deveci, “Hamsterların eğitilebilirliğini göstermek için kendi hamsterımızla labirent çalışması yaptık. Ödülle onun labirentte yol alıp geri dönmesini sağladık. Birde 1 haftalığına hiç eğitilmemiş hamsterla aynı çalışmayı yaptık. Eğitilmemiş hamster girişte fıstık ödülünü yedi ama labirenti çok uzun bir süre tamamlamadı. Bu da hamsterların eğitilebilirliğini gösterdi. Labirente geçitler koyduk, bu geçitler enkaz altındaki farklı engelleri temsil etti”dedi.
Ayrıca Deveci, sürü halinde hamster eğitiminin çok kolay olacağını vurgulayarak, uygun teçhizatla enkaz altında bırakılan bir çok hamsterin arama kurtarma faaliyetlerinde AFAD'a yardımcı olacağını söyledi.
Merkezi Müdürü Tolgahan Bostan da, “Yüreğir İlçe Milli Eğitim Müdürü Murat Çelik bize her konuda destek sağladı ve öğrencimiz yarışmadan başarıyla döndü. Bizler Yüreğir Bilim ve Sanat Merkezi olarak her zaman öğrencilerimizi destekliyoruz” şeklinde konuştu.
Elif Ayşenur Bay
