Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dün açıkladığı Dövize Çevrilebilir Mevduat (DÇM) sistemiyle Türk Lirası bir gecede yüzde 30 değer kazandı dolar, altın ve euro’da ani düşüşler yaşandı. Sistem vadeli hesaplarda mevduatı olan vatandaşa kur farkı ödemesi öngörüyor. Peki DÇM sistemine hangi bankalar katılacak?
DÖVİZE ÇEVRİLEBİLİR MEVDUAT NEDİR, NASIL UYGULANIR?
Tasarrufu vadeli Türk Lirası’nda olan bir kişi vadesinin sonunda banka ile anlaştığı faizi alıyor. Örneğin bu faizin yüzde 18 olduğunu varsayalım. Fakat kişi parasını vadeli hesap açtırdığı gün dolara yatırsaydı vadenin bittiği tarihte getirisi yüzde 50 olacaktı. İşte aradaki bu yüzde 32’lik farkı devlet vatandaşa ödeyecek.
TÜRK LİRASI YA DA DÖVİZ MEVDUATI OLAN BAŞVURABİLECEK!
3.4 trilyon TL’lik gerçek kişi mevduatın tamamının bu ürüne kaymasını beklemediğini aktaran Çakar ”Kısa bir süre bekleyip göreceğiz. Birçok insan TL’de olup da vadeli olan mevduatlarını bozmayacaklar. Bu ürüne Türk Lirası cinsinden ya da yabancı para cinsinden mevduatı tasarrufu olan müşterilerimiz müracaat edebilecekler. Finansal olarak bu hareketlik içerisinde yer alan müşterilerin yoğunlukla geleceğini ve yabancı parada ciddi bir çözülme olacağını öngörüyorum” ifadesini kullandı.
SİSTEMDEN KİMLER YARARLANACAK?
Sistemden banka hesabında vadeli mevduat tasarrufu olan gerçek kişiler faydalanabilecek. Bu mevduat yabancı para cinsinden de olabilir.
TÜRK LİRASI - KUR FARKI SİSTEMİ NASIL OLACAK?
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Yönetim Kurulu Başkanı ve Ziraat Bankası Genel Müdürü Alpaslan Çakar, kamu ve özel, bütün bankaların dahil olabileceğini söylediği sistemi şöyle anlattı:
"Sabah bizim şubeye geldiğinizde sizin 100 bin dolarınız olsun. Size belli bir vade vereceğiz. Buradaki vade konusu sizin tercihiniz çerçevesinde şekillenecek husus. O vade sonuna geldiğinde kur hangi seviyedeyse biz o günkü kurdan paranızı değerlendiriyor olacağız. Vade sonundaki faizli bakiyenizle o günkü kur seviyesinde paranızın geldiği noktada hangisi yüksekse onu alacaksınız. Yabancı para mevduatınızı bozdunuz bugünkü kurdan yine belli bir vadeyle o ürünü aldınız. O ürünün vade tarihindeki kur bugünkü kur ya da o zamanki kur hangisi yüksekse o zamanki kurdan paranızı alırsınız."
KUR FARKI NASIL HESAPLANACAK?
Dolar/TL dün 18.4 ile tarihi zirvesini görmüştü. Dün akşam saatlerinde kur 12.0 seviyesine kadar geriledikten sonra bu sabah 13.5 civarında işlem görüyor. TL'nin dün en yüksek seviyeden en düşük seviyeye göre değer kazancı %50'yi buldu. Kurda bu sabahki ilk işlemler olan 13.5 seviyesine göre TL'nin kazancı ise yaklaşık %36 seviyesinde. (08:30 itibarıyla)
Yılbaşından beri bakıldığında ise TL'nin dolar karşısında %56'yı aşan kaybı ise dün geceki hareketle birlikte %45'e geriledi. Dolar/TL'de yılbaşından beri yaşanan %144 yükseliş dünkü hareketle %82 civarı yükselişe geriledi.
ORTALAMA VADE ARTACAK
Yarın Hazine ve Maliye Bakanının detayları açıklayacağını aktaran Çakar, Dövize Çevrilebilir Mevduat ile ortalama vadenin artacağını öngördü.
Çakar, ''Ülkemizde tasarrufların ortalama vadesi 55 gün gibi bir oranda. Bu ürünle beraber ortalama vadenin de arttığını göreceğiz. 3-4 ay önce TL-yabancı para dengesi 52'ye 48 iken, şu anda 64'e 36. 3-4 aylık bir oransal bozulma söz konusuydu. Ben kendi olağan mecrasına döneceği kanaatindeyim bunu görmek gerekir. Kurdaki çözülmeyle enflasyona etki edeceğini düşünüyorum. Enflasyondaki azalmayla beraber faiz oranları ve genel ekonomik büyümeye, istihdama bir bütün olarak sirayet edeceğini düşünüyorum'' diye konuştu.
BAKANLIK AÇIKLADI
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati gece saatlerinde Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Sayın Cumhurbaşkanımız’ın açıkladığı muhteşem ekonomik manifesto ile dün olduğundan çok daha kararlı bir şekilde yolumuza devam ediyoruz. Kimsenin şüphesi olmasın. Yatırım, üretim, istihdam ve ihracat odaklı Türkiye Ekonomi Modeli ile kazanan taraf Türkiye ekonomisi olacaktır” değerlendirmesinde bulundu
