Genellikle kendiliğinden düzelen ishalin bazı durumlarda tehlikeli olabileceğine dikkat çeken Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Gürbüz Yuluğ, “İshal birkaç günden uzun sürerse, sıvı kaybı olursa, şiddetli karın ağrısı, kanlı veya siyah renkte dışkılama ve 39 derece üzerinde ateş görülürse acil olarak hekime başvurulmalıdır. Ağır ishaller, zamanında müdahale edilmezse ölümcül olabilir” dedi.
İshalin tanımını yapan Medical Park Karadeniz Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Gürbüz Yuluğ, “İshal, gün içinde genellikle normalden daha sık sayıda, gevşek ve sulu dışkının çıkarılmasına denir. Diğer bir ifade ile dışkı miktarında artma ya da dışkılama sıklığında artmadır” şeklinde konuştu. Uzm. Dr. Yuluğ, ishal hastalığı hakkında dikkat edilmesi gerekenleri anlattı. “Sürekli tuvalete gitme isteği görülür”
Uzm. Dr. Yuluğ, ishalde görülen belirtileri şu şekilde sıraladı:
“Sulu veya cıvık dışkılama, acil ve sürekli tuvalete gitme isteği, büyük tuvaleti tutamama, karın ağrısı, susuzluk, bulantı, kusma, halsizlik, ateşlenme, kanlı veya mukuslu dışkılama." “İshali tetikleyen durumlar”
Uzm. Dr. Yuluğ, ishale neden olan etkenleri ise şöyle sıraladı: "Sindirim bozuklukları, besin zehirlenmeleri, gıda alerjileri, laktoz intoleransı, ilaçlar, viral, bakteriyel, paraziter enfeksiyonlar, yiyeceklerin yetersiz emilimi, müshil kullanımı."
İshale sebep olan popüler etkenlerin ise Rota virüs, NorWalk, Astro virüs olduğuna dikkat çeken Yuluğ, "Bu virüslere karşı antibiyotik kullanılması yersizdir. Champlobacter, Sakmonella, Shigella, E. Coli gibi bakteriler de ishale sebep olabilir. Amipli dizanteri (kalınbağırsağın paraziter hastalığıdır) de ishale yol açar” diye konuştu. “Bol sulu gıdalar alınmalı”
İshalin tedavi yollarından bahseden Uzm. Dr. Yuluğ, “Doğru beslenmek önemlidir. Lifli, yağlı, şekerli yiyecekleri tüketmemek gerekir. Bol sulu gıdalar alınmalı. Az ve sık yenmeli. Oral beslenme sıvısı hazırlanıp, kullanılabilir ( 1 litre su + 1 çorba kaşığı şeker + 1 tatlı kaşığı tuz + 1 çay kaşığı karbonat). İshal tedavisinde en önemli kural sıvı ve elektrolit dengesini düzeltmektir. Hafif ishaller evde tedavi edilebilir. İshal şiddetli ise mutlaka doktor muayenesi yapılmalıdır. Kan testleri ve en önemlisi dışkı mikrobiyolojik testleri yapılıp, etkene göre tedavi edilmelidir” dedi.
“Korunmak için öneriler”
İshalden korunmak için neler yapılabileceğine değinen Uzm. Dr. Yuluğ, dikkat edilmesi gereken unsurları şöyle paylaştı:
“Eller en az sabunla 20 saniye yıkanmalı, elleri yıkamak mümkün değilse alkol bazlı dezenfektanlar kullanılabilir, çocukları rota virüsüne karşı aşı yaptırmalıyız, yenilecek yiyecekleri iyice yıkamalı ve mümkünse 30 dakika sirkeli suda tutmalıyız, kaynar su ile yapılan içecekler daha güvenilir kabul edilir, yazın çabuk bozulan gıdalardan uzak durulmalıdır, çocuk ishallerinde yazın havuzlara dikkat etmek gerekir, çocuk havuzlarında klorlama oranı ve su devinim hızlarına dikkat edilmelidir." “Kanlı dışkılamaya dikkat edilmeli”
Her ne kadar hafif ishal kendi kendine düzelse bile, ishalin bazı durumlarda tehlikeli olabileceğine dikkat çeken Uzm. Dr. Yuluğ, şu bilgileri dile getirdi: "İshalin birkaç günden uzun sürmesi, dehidratasyon (sıvı kaybı), şiddetli karın ağrısı, kanlı veya siyah renkte dışkılama, 39 derece üstü ateşlenme ishalin tehlikeli olabileceği ve derhal hekime müracaat edilmesi gerektiğini bize işaret eder. Ağır ishaller müdahale edilmez ise ölümcül olabilir."
