Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği’nde yaptığı değişiklikle, gerçek tüketiminin iki katından fazla lisanssız elektrik üretim kapasitesi tahsisi alan sanayicinin ürettiği elektriği tüm abonelere bedelsiz olarak dağıtma kararı aldı. Böylece kapasite fazlası elektrik ücretsiz olarak sisteme dahil olacak ve elektrik birim fiyatlarında aşağı yönlü bir hareket yaşanacak.
SUİSTİMAL EDENLER TESPİT EDİLDİ
EPDK, 12 Mayıs 2019'da yayınladığı yönetmelikle sanayicinin kendi elektrik tüketimini yerinde karşılayabilmesi için lisanssız enerji üretimi hakkı getirmişti. Böylece sanayici, aylık tüketimini bildirerek bunun iki katına kadar lisanssız elektrik üretme hakkı elde etmişti. Tüketimin ilk kısmını kendine kullanan sanayici, ikinci kısmını ise sisteme satarak bedelini alıyordu. Şu an ise yapılan düzenlemeyle sanayicinin gerçek tüketimi kadar elektrik üretmesi ya da üretimin fazlasının sisteme bedelsiz verilmesinin önü açıldı. EPDK yaptığı tespitlerde eski düzenlemenin suistimal edildiğini gördü. Bazı sanayicilerin hayvancılık, sulama ya da başka bir tesis kurduğu ancak bu alanlarda üretim yapmayarak yalnızca elektrik ürettiğini belirledi. Yani, bir tesisin tüketimi 5 kilovat iken 1.000 kilovatlık tesis kurduğu, imtiyazlı olarak elde ettiği hakla ürettiği 995 kilovatı sisteme satarak haksız kazanç elde ettiğini belirledi. EPDK, bunun önüne geçmek için artık beyanı değil, sayaçtaki tüketimi esas alacak. Sanayicinin gerçek tüketimi mahsuplaşılacak, bunun bir katı kadar sisteme satmasına izin verilecek, kalan kısım ise ücretsiz olarak abonelere dağıtılacak.
SANAYİCİNİN ÖNÜNDE İKİ FORMÜL VAR
Düzenleme sonrasında sanayicinin önünde iki seçenek bulunuyor. Ya sanayici gerçekten faaliyet alanında üretime geçerek gerçek tüketimde bulunarak kendisine ayrılan kapasiteyi kullanacak ya da kurulu gücünü gerçek tüketimi olan sanayiciye devredecek. Öte yandan Mayıs 2019'dan yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar olan ödemeler, sanayiciden geri alınmayacak.
SANAYİCİ DÜZENLEMEYE TEPKİLİ
Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, yönetmelik değişikliğine tepki göstererek, düzenlemeyi "haksızlık" olarak niteledi. Yeri müsait olan firmaların borçlanarak, kredi kullanarak yönetmelikte belirlenen şartlara uygun yatırım yaptığını hatırlatan Özdebir, "Ülkemizin ciddi bir enerji açığı var. Yenilenebilir enerji tam da ihtiyacımız olan, yeşil dönüşümün ruhuna uygun bir yatırım. Şimdi hukuka uygun olmayan biçimde geriye dönük, geçmiş yatırımları da kapsayacak bir şekilde tüketim fazlasının bedelsiz olarak YEKDEM'e aktarılması planlanıyor. Cari açığımızın ana kaynağı ithal ettiğimiz enerji iken ve yerli kaynaklarla enerji üretimini artırabilmek için çaba gösterirken, yeni yatırımcılarımızı caydıracak, daha önce yatırım yapmış olanları da sıkıntıya sokacak olan bu değişikliğin bir kez daha gözden geçirilmesi gerekir" diye konuştu.