Kahramanmaraş merkezli depremlerde, çok sayıda binanın yıkıldığı ve hasar gördüğü Gaziantep’e gelen Yapı İşleri Genel Müdürü Banu Aslan, 10 ildeki hasar tespit çalışmalarına ilişkin son durumu paylaştı. 6 bin personel ile tüm illerde çalışmaların sürdüğünü söyleyen Aslan, şu ana kadar 132 bin 898 konutun incelendiğini, bu binalar içinde de 761 bin 104 bağımsız bölümün incelendiğini söyledi.
Yapılan çalışmalarda, bina bazlı olarak 7 bin 548 konutun yıkık ya da acil yıkılması gereken yapı olduğunu kaydeden Aslan, 12 bin 617 yapının ağır hasarlı yani oturulamaz durumda olduğunu aktardı. Bunun da 100 bin bağımsız bölüme tekabül ettiğini anlatan Aslan, buralarda oturulmasının mümkün gözükmediğini belirtti. Aslan, “Kahramanmaraş merkezli depremin ardından etkilenen 10 ildeki hasar tespit çalışmalarımız 6 bin personel ile devam ediyor. İldeki hasarın durumuna göre personel sayımız değişiyor. Bu zamana kadar 10 ilde 132 bin 898 bina incelendi. Bu binalarda 761 bin 104 bağımsız bölüm incelenmiş oldu. Bu incelemeler içerisinde bina bazlı olarak 7 bin 584 adedi yıkık ya da acil yıktırılması gereken yapılar. 12 bin 617 adet yapıda ağır hasarlı yani oturulamaz kullanılamaz durumda olan yapı olarak tespit edildi. Bunların bağımsız bölüm olarak karşılığı da 100 bin bağımsız bölüme tekabül ediyor. Yani 100 bin bağımsız bölümde oturulması mümkün değil gibi gözüküyor’’ dedi.
‘ORTA HASARDA GÜÇLENDİRME ŞART’
Banu Aslan, yapılan incelemelerde 3 bin 600 binanın orta hasarlı olarak tespit edildiğini dile getirerek, bu binaların güçlendirme işlemi görmeden kullanılmaması gerektiğini söyledi. Aslan, "Yapılan incelemelerde 3 bin 600 binanın orta hasarlı görülüyor. Bu da bu binaların güçlendirme görmeden kullanılamayacağını anlamına geliyor. 26 bin 603 bağımsız bölüm yani konut bu şekilde güçlendirme görmeden kullanılamaz durumda olduğunu görüyoruz. 31 bin 791 az hasarlı 60 bin 185 yapı ise hasarsız. 91 bin yapı yaklaşık az hasarlı ya da hasarsız olarak gözüküyor. Bağımsız bölüm olarak karşılığına bakıldığında ise 563 bin konuta denk geliyor. Bunlar ise depremden oturulamayacak durumda bir hasar almadığı anlamına geliyor. Zaten 311 bin 713 yapı hiç hasar almamış durumda. 252 bin 122 yapı ise az hasar almış. Sıva çatlağı, boya dökülmesi gibi yapısal bir hasar almamış anlamına geliyor’’ diye konuştu.
Aslan, yapılan incelemelerin e-Devlet ya da internet sitesi üzerinden görebileceğini belirterek, “Dün akşamdan itibaren tespit edilen konut sahipleri verilerini e-Devlet üzerinden ya da internet sitemiz üzerinden görebilecekler, bunlar yayınlanmaya başlandı. Vatandaşlarımız kendi adres ya da kimlik bilgileri ile girdiklerinde eğer tespiti yapılmış ise evlerinin hasar derecesini görebiliyorlar. Eğer bu sistemden baktıklarında ve hasar derecelerini hasarsız olarak gördülerse evlerine dilerlerse girebilirler. Çünkü bu yapı bu depremden bir hasar almamış demektir. Yine aynı şekilde eğer evlerinin hasar derecesini az hasar olarak görüyorlarsa bu da yapısal bir hasar almadığı anlamına geliyor. Yine bu şekilde görülen yapılarda da vatandaşlarımız dilerlerse evlerine girebilirler’’ dedi.
‘10 İLİN YÜZDE 35’İNİ İNCELEDİK’
Hasar tespit çalışması aşamalarını da anlatan Banu Aslan, 10 ildeki yapıların yüzde 35’ini incelediklerini söyleyerek şunları kaydetti:
‘’Biz hasar tespitini 3 aşamalı yapıyoruz. Birincisinde afet etkisi belirleme çalışması şeklinde. İHA ve dron ile yıkık tespit ve denetleyeceğimiz alanların büyüklüğünü tespit etmeye yönelik çalışıyoruz. Bu dronlar özel yazılımlılar. Normal dronlardan farklı. İkincisi inşaat mühendisleri ve ekiplerimizce sahada incelenerek sisteme girilen bir tespit. Üçüncüsü ise ana merkezlerde yan yatma ya da bir deplasman gibi risk gördüğümüz yerlerde farklı cihazlar ile inceleme şeklinde yapıyoruz. Hasar tespiti göz ile yapılır. Bunun standardı ve mevzuatı da bütün dünyada böyledir. Burada mühendislerimizin baktığı şey taşıyıcı sistemde deprem kaynaklı bir hasarın olup olmadığıdır. Yani bina 45 yaşında acaba beton dayanımı nasıl acaba demirlerinin durumu nasıl gibi bir tespit değildir bu. Bütün dünyada hasar tespit bu şekilde yapılır. Deprem, kolon ve kirişlere taşıyıcı sistemlere bir hasar verdi mi diye bakılır. Ülkemizde de bu şekilde yapılıyor. Hasar tespiti konusunda 10 ilimizde farklı seviyelerdeyiz. Gaziantep özelinde söyleyecek olursak şu anda yüzde 50’yi geçmiş durumdayız. 4-5 gün içerisinde tamamlamayı düşünüyoruz. Diğer illerimizde de farklı seviyelerde yürüyor. Kümülatif olarak bakıldığında ise tüm illerde yüzde 30-35 bandında olduğumuz görülüyor. Şunu özellikle vurgulamak istiyorum. Biz hasar tespiti ve teknik çalışmaları 3-4 gün içerisinde tüm illerde bitirebiliriz, çok ciddi bir ekibimiz var ancak vatandaşlarımız ciddi birçok yaşadı. Biz bu hassasiyetleri gözetip saygı duyarak normal bir hızla ilerliyoruz. Yoksa çok daha hızlı bitirebiliriz.’’
