İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi AK Parti Grup Başkanvekili Tevfik Göksu, "AK Parti, 2019 yılında İBB'yi teslim ettiğinde İstanbul'da ortalama hız 33 kilometreydi, şu anda 24 kilometreye düştü. Gördüğümüz manzara ve bilimsel verilere baktığımızda, ulaşım sorun olmaktan çıkmak yerine ulaşım sorunu büyüyerek yoluna devam ediyor." dedi.
İBB Meclisi AK Parti Grup Başkanvekili Tevfik Göksu, Ekrem İmamoğlu'nun 6 Ocak'ta Dudullu-Bostancı Metro Hattı'nın açılışında, kendisinin, 3,5 yıllık dönemde 46,2 kilometre metro hattı yaptığı ifadelerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Göksu, dünya metropolleri arasında en hareketli kentlerin başında gelen İstanbul'un başlıca probleminin ulaşım olduğunu söyledi.
İstanbul'da yerel yöneticilerin en çok uğraşması gereken alanın kenti ulaşılabilir hale getirmek olduğunu vurgulayan Göksu, İmamoğlu'nun seçim kampanyasında, "İstanbul'da ulaşımı sorun olmaktan çıkartacağım." vaadiyle geldiğini ancak 4 yıllık süreç içerisinde bu vaadin yerine getirilmediğini savundu.
AK Parti döneminde ulaşıma yapılan yatırımlar sayesinde, kentte ulaşımın daha iyi olduğunu belirten Göksu, "AK Parti, 2019 yılında İBB'yi teslim ettiğinde İstanbul'da ortalama hız 33 kilometreydi, şu anda 24 kilometreye düştü. İstanbul halkı elbette bunu değerlendirecek ve kararını verecek. Gördüğümüz manzara ve bilimsel verilere baktığımızda, ulaşım sorun olmaktan çıkmak yerine ulaşım sorunu büyüyerek yoluna devam ediyor." diye konuştu.
"İBB'nin, teslim ettiğimiz 105 kilometre metroyu bitirmiş olması gerekirdi"
Göksu, AK Parti döneminde İstanbul için raylı sistem, kara yolu ve deniz ulaşımıyla ilgili ulaşım master planını yaptıklarını ancak bunun uygulanmadığını anlatarak, şöyle devam etti:
"Biz İstanbul'da ulaşım master planını yaparak bunların hepsini 1,5 yılda yapabilecek noktaya getirmişiz. Elinizde İstanbul'un bütün altyapı sisteminin haritası var. İstanbul'da nereye metro yapılması gerektiğinin bütün projeleri var. Ne olur, elinizdeki projeleri alın. Kaynağınız var. Alın ve İstanbul halkının ulaşım sorununu çözün. İstanbul halkının ulaşım sorunu, algı ve manipülasyonla çözülmez."
Tevfik Göksu, Dudullu-Bostancı Metro Hattı'nın asansörlerinin ve yürüyen merdivenlerinin çalışmadığını belirterek, "Bir insan metroya gitmek için metroda merdiven bulamıyorsa, yaptığınız algının bir anlamı yoktur. 29 kilometresi bizim dönemde bitmiş ve anahtar teslim. Şu anda kendisinin yaptığı metro 7,2 kilometre. Yıllık ortalaması 2 kilometre. Şu anda İstanbul Büyükşehir Belediyesinin 4 yıllık sürede bizim teslim etmiş olduğumuz 105 kilometre metroyu bitirmiş olması gerekirdi." dedi.
Göksu, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun, kendisinin "en çok metro yapan belediye başkanı" olduğunu söylediğini ama bunun doğru olmadığını, mevcut yönetimin bir tane metro aksı dahi belirleyemediğini savundu.
İmamoğlu'nun açtığı metro hatlarının AK Parti döneminde yapıldığını söyleyen Göksu, "Şimdi çıkmış, bizim anahtar teslimi bitirdiğimiz metroları kendi açtı. Bunu 'kendim yaptım' olarak söylüyor. Yani insan bunu söylerken gerçekten biraz haya eder, utanır." değerlendirmesini yaptı.
"Yeni yönetim, var olan ivmeyi tam tersine çevirdi"
İBB Ulaşım ve Trafik Komisyonu Başkanı Abdullah Özdemir de İstanbul'da 2004 yılına kadar olan raylı sistemin 44 kilometreden 300 kilometreye çıkarıldığını belirterek "AK Parti döneminde, 44 kilometre olan raylı sistemlerin uzunluğu, imal edilen metrolardaki ilerleme oranlarını da dahil edersek yaklaşık 300 kilometreye çıktı. Bu çok önemli. 2004-2009 yılları arasında özellikle planlama süreçleri yoğun bir şekilde yapıldı. İmalat kısmen devam ederken. Özellikle 2009'dan sonraki yıllarda, 2019'a kadar, 10 yıllık süreçte çok ciddi manada İstanbul'da bir metro seferberliği yapıldı." ifadelerini kullandı.
Özdemir, yeni yönetimin devraldığı metroların da bu dönemde ihale edilerek devredildiğini vurgulayarak, "Fakat yeni yönetim, var olan ivme grafiğini tam tersine çevirdi. AK Parti döneminde Mahmutbey-Mecidiyeköy metrosunun bütün imalatları bitmişti. Hatta o dönemin belediye başkanları, bu testleri bizzat basına da ilan etmişlerdi. Yüzde 99'u diye tabir edilir bir süreç. Çünkü zaten çalışmaya başlamıştı. AK Parti döneminde bitmiş olan bir metro açıldıktan sonraki kilometresini kendi hanesine yazan bir büyükşehir belediye başkanı ve büyükşehir belediye yönetimiyle karşı karşıyayız." şeklinde konuştu.
Belediye başkanlarının metro karnesi
AA muhabiri, İstanbul Büyükşehir Belediyesi başkanları Bedrettin Dalan, Nurettin Sözen, Recep Tayyip Erdoğan, Ali Müfit Gürtuna, Kadir Topbaş, Mevlüt Uysal ve Ekrem İmamoğlu döneminde kaç metro hattı planlandığını, yapımına başlandığını ve hizmete açıldığını derledi.
26 Mart 1984 ile 28 Mart 1989 arasında İBB Başkanlığı görevinde bulunan Bedrettin Dalan döneminde, 17 Nisan 1986'da, M1A Yenikapı-Atatürk Havalimanı Metro Hattı'nın yapım sözleşmesi imzalandı. M2 Yenikapı-Seyrantepe-Hacıosman Metro Hattı'nın hazırlık çalışmaları 1985, projelendirilmesi ise 1988 yılında yapıldı. Bedrettin Dalan'ın 5 yıllık görev süresinde 8,1 kilometre, yıllık ortalama 1,62 kilometre metro hattı inşası gerçekleştirildi.
Nurettin Sözen, 28 Mart 1989-27 Mart 1994 arasında İBB Başkanlığı görevindeyken, M1A Yenikapı-Atatürk Havalimanı Metro Hattı'nın ilk etabı Aksaray-Kartaltepe kısmı 3 Eylül 1989, Kartaltepe-Zeytinburnu kısmı 31 Ocak 1994, Zeytinburnu-Bakırköy kısmı 7 Mart 1994 tarihinde açıldı. M2 Yenikapı-Seyrantepe-Hacıosman Metro Hattı'nın temeli 19 Ağustos 1992 tarihinde atıldı. T1 Kabataş-Bağcılar Tramvay Hattında Aksaray-Beyazıt 13 Haziran 1992, Sirkeci-Beyazıt 10 Temmuz 1992, Aksaray-Topkapı 29 Aralık 1992, Topkapı-Zeytinburnu kısmı 10 Mart 1994 tarihinde hizmet vermeye başladı. Nurettin Sözen döneminde, 5 yılda toplam 12 kilometre, yıllık ortalama 2,40 kilometre metro hattı inşa edildi.
27 Mart 1994-6 Kasım 1998 Erdoğan dönemi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, 27 Mart 1994-6 Kasım 1998 tarihleri arasında İBB Başkanı olarak görev yaptığı dönemde, M1A Yenikapı-Atatürk Havalimanı Metro Hattı'nın Bakırköy-Ataköy etabı 26 Temmuz 1995, Ataköy-Yenibosna etabı 25 Ağustos 1995 tarihinde hizmete girdi. T1 Kabataş-Bağcılar Tramvay Hattı'nın, Sirkeci-Eminönü kısmı da 20 Nisan 1996 tarihinde açıldı. Erdoğan döneminde 4,5 yılda 12 kilometre, yıllık ortalama 2,67 kilometre metro hattı hizmete alındı.
12 Kasım 1998-1 Nisan 2004 arasında görev yapan Ali Müfit Gürtuna döneminde, M1A Yenikapı-Atatürk Havalimanı Metro Hattı'nın Bahçelievler İstasyonu 15 Ocak 1999, DTM-İstanbul Fuar Merkezi ve Atatürk Havalimanı istasyonları ise 20 Aralık 2002 tarihinde hizmet vermeye başladı.
M2 Yenikapı-Seyrantepe-Hacıosman Metro Hattı'nın Taksim-Levent arası 16 Eylül 2000, Levent-4. Levent arası 31 Ekim 2000 tarihinde hizmete açıldı.
T3 Kadıköy-Moda Tramvay Hattı, 1 Kasım 2003'te hizmete girdi. F1 Taksim-Kabataş Füniküler Hattı ise 20 Ocak 2002'de ihale edildi.
Gürtuna döneminde 5,5 yılda 12,4 kilometre, yıllık ortalama 2,25 kilometre metro hattı inşası gerçekleştirildi.
Raylı sistemler seferberliği yılları 2004-2017
Kentte raylı sistemler seferberliğinin yapıldığı 1 Nisan 2004-22 Eylül 2017 tarihleri arasındaki Kadir Topbaş döneminde, birçok hattın planlaması ve açılışı gerçekleştirildi.
M1A Yenikapı-Atatürk Havalimanı Metro Hattı'nın Otogar-Kirazlı uzatmasının tamamlanması ve M1B Aksaray-Kirazlı işletmesinin açılması 14 Haziran 2013, Yenikapı İstasyonu'nun açılması ise 9 Kasım 2014'te gerçekleşti.
M2 Yenikapı-Seyrantepe-Hacıosman Metro Hattı'nın, Taksim-Şişhane ve 4. Levent-Atatürk Oto Sanayi bölümü 30 Ocak 2009, Darüşşafaka İstasyonu 2 Eylül 2010, Seyrantepe İstasyonu 11 Kasım 2010, Hacıosman İstasyonu 9 Temmuz 2011, Yenikapı uzatması 15 Şubat 2014, Vezneciler-İstanbul Üniversitesi İstasyonu 16 Mart 2014 tarihinde hizmete açıldı.
M3 Kirazlı-Başakşehir/Metrokent Metro Hattı'nın yapımına 2006 yılında başlandı. Hat, 14 Haziran 2013 tarihinde işletmeye açıldı. Olimpiyat İstasyonu ise 22 Kasım 2013'te açıldı.
M4 Kadıköy-Sabiha Gökçen Havalimanı Metro Hattı'nın ihalesi 14 Ocak 2008'de yapıldı. 21 Mart 2008'de yapımına başlanan hatta, Kadıköy-Kartal kısmı 17 Ağustos 2012, Ayrılık Çeşme İstasyonu 29 Ekim 2013, Kartal-Tavşantepe kısmı 10 Ekim 2016 tarihinde hizmete girdi.
M5 Üsküdar-Çekmeköy Metro Hattı için 15 Eylül 2011 tarihinde ihaleye çıkıldı, 6 Haziran 2012 tarihinde temeli atıldı. M7 Yıldız-Mahmutbey Metro Hattı'nın, 27 Mayıs 2015 tarihinde yapımına başlandı. M8 Bostancı-Dudullu-Parseller Metro Hattı'nın, 26 Şubat 2016 yılında yapımına başlandı.
M9 Bahariye-Olimpiyat Metro Hattı'nın, İkitelli Sanayi, Ziya Gökalp Mahallesi ve Olimpiyat istasyonları, 22 Kasım 2013'te hizmete açıldı.
T1 Kabataş-Bağcılar Tramvay Hattı'nın, Eminönü-Fındıklı kısmı 30 Ocak 2005, Fındıklı-Kabataş kısmı 29 Haziran 2006, Zeytinburnu-Bağcılar kısmı 14 Eylül 2006 (T2 Hattı) açıldı. T1 - T2 hatlarının birleştirilmesi ise 3 Şubat 2011 tarihinde gerçekleşti.
T4 Topkapı-Mescid-i Selam Tramvay Hattı'nın, Şehitlik ve Mescid-i Selam istasyonları arası 17 Eylül 2007, Şehitlik-Topkapı istasyonları arası ise 18 Mart 2009 tarihinde hizmete açıldı.
T5 Cibali-Alibeyköy Cep Otogarı Tramvay Hattı'nın yapımına 9 Kasım 2016 tarihinde başlandı. F1 Taksim-Kabataş Füniküler Hattı, 29 Haziran 2006 tarihinde hizmete açıldı.
F4 Boğaziçi Üniversitesi/Hisarüstü-Aşiyan Füniküler Hattı'nın, 7 Haziran 2017 tarihinde yapımına başlandı.
M12 Göztepe-Ümraniye Metro Hattı, M5 Çekmeköy-Sultanbeyli Metro Hattı uzatması, M10 Pendik-Kaynarca-Fevzi Çakmak Metro Hattı uzatması ve M1B Kirazlı-Halkalı Metro Hattı'nın yapımına 28 Nisan 2017 tarihinde başlandı.
M7 Mahmutbey-Bahçeşehir-Esenyurt Metro Hattı uzatmasının yapımı 5 Eylül 2017'de, M4 Tavşantepe-Sabiha Gökçen Havalimanı Metro Hattı'nın Tavşantepe-Sabiha Gökçen Havalimanı kısmının yapımı 16 Mart 2015'te başladı.
M11 Gayrettepe-İstanbul Havalimanı Metro Hattı'nın temeli, 9 Aralık 2016'da atıldı. M3 Kirazlı-Bakırköy İDO Metro Hattı uzatmasının yapımına 3 Mart 2015'te, M14 Altunizade-Çamlıca-Ferah Mahallesi-Bosna Bulvarı Metro Hattı'nın yapımına 7 Ekim 2016'da başlandı.
Topbaş döneminde 13,5 yılda 142,88 kilometre, yıllık ortalama 10,58 kilometre metro hattı inşa edildi.
28 Eylül 2017-17 Nisan 2019 tarihleri arasında görev yapan Mevlüt Uysal döneminde, M5 Üsküdar-Çekmeköy Metro Hattı'nın, Üsküdar-Yamanevler kısmı 15 Aralık 2017, Yamanevler-Çekmeköy kısmı 21 Ekim 2018 tarihinde hizmete açıldı.
M7 Yıldız-Mahmutbey Metro Hattı'nın, 19 Mart 2019 tarihinde araç sürüş testi gerçekleştirildi. M11 Halkalı-İstanbul Havalimanı Metro Hattı'nın yapımı 7 Mart 2018'de, M3 Başakşehir-Kayaşehir Metro Hattı uzatmasının yapımı ise 28 Nisan 2017'de başladı.
Uysal, 1,5 yılda 5,13 kilometre, yıllık ortalama 3,42 kilometre metro hattı inşasını tamamladı.
İmamoğlu döneminde raylı sistem çalışmaları
3,5 yıldır görevde bulunan Ekrem İmamoğlu döneminde, M7 Yıldız-Mahmutbey Metro Hattı'nın Mecidiyeköy-Mahmutbey kısmı 28 Ekim 2020, Yıldız kısmı 2 Ocak 2023, T5 Cibali-Alibeyköy Cep Otogarı Tramvay Hattı 1 Ocak 2021, M9 Bahariye-Olimpiyat Metro Hattı'nın Bahariye-Masko istasyonları 29 Mayıs 2021, F4 Boğaziçi Üniversitesi/Hisarüstü-Aşiyan Füniküler Hattı 28 Ekim 2022, M8 Bostancı-Dudulu-Parseller Metro Hattı 6 Ocak 2023'te hizmete açıldı.
İmamoğlu'nun görev süresince toplam 7,24 kilometre, yıllık ortalama ise 2,07 kilometre metro hattı inşa edildi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı yatırımları
İstanbul'da Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının yaptığı raylı sistemler de bulunuyor. Bu kapsamda, Bakanlığın inşa ettiği M6 Levent-Boğaziçi Üniversitesi/Hisarüstü Metro Hattı'nın yapımı 3 Ocak 2013'te başladı, hat 19 Nisan 2015'te hizmete açıldı.
M4 Kadıköy-Sabiha Gökçen Havalimanı Metro Hattı'nın Tavşantepe-Sabiha Gökçen Havalimanı kısmının yapımına 16 Mart 2015'te başlanıp, çalışmalar 2 Ekim 2022'de tamamlanarak hat hizmete geçirildi.
Gebze-Halkalı arasında hizmet veren Marmaray projesinin temeli, 9 Mayıs 2004 tarihinde atıldı. Marmaray, 29 Ekim 2013 tarihinde hizmet vermeye başladı.
Bakanlığın, kent genelinde yapımını sürdürdüğü birçok raylı sistem hattı bulunuyor.
