İngiliz Parlamentosu, Çin-Birleşik Krallık ilişkilerini etkileyecek bir karar aldı. Avam Kamarası'nın Dış İlişkiler Komitesi tarafından bugün yayımlanan bir raporda, Tayvan ilk kez "bağımsız ülke" olarak adlandırıldı.
Komite raporunda, "Tayvan halihazırda Çin Cumhuriyeti adı altında bağımsız bir ülkedir. Tayvan, kalıcı bir nüfusa sahip, tanımlanmış bir bölge ve diğer ülkelerle ilişki kurma kapasitesi dahil olmak üzere devlet olmak için gereken tüm niteliklere sahiptir. Tek eksiği daha fazla uluslararası tanınırlıktır." denildi.
"İNGİLİZ HÜKÜMETİ, TAYVAN KONUSUNDA YETERİNCE CESUR DAVRANMADI"
Komite Başkanı Alicia Kearns, ilk kez Birleşik Krallık parlamentosunun raporu böyle bir beyanda bulunduğunu kaydederek, "Bu, yalnızca İngiliz değerleriyle uyumlu olmakla kalmayıp aynı zamanda dünyanın dört bir yanındaki otokratik rejimlere egemenliğin şiddet ya da baskı yoluyla elde edilemeyeceğine dair dokunaklı bir mesaj niteliği de taşıyor." ifadelerini kullandı.
Raporda ayrıca, İngiliz hükümetine eleştiri getirilerek, "Tayvan'ı destekleme konusunda yeterince cesur olunmadığı" ifade edildi:
"Birleşik Krallık, Çin Komünist Partisi'ni rahatsız etme konusunda aşırı ihtiyatlı olmasaydı Tayvan'la daha yakın ilişkiler kurabilirdi."
5 YIL SONRA İLK ZİYARET
İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly, bu hafta Pekin'i ziyaret edecek. İngiliz Bakan, Çin Devlet Başkan Yardımcısı Han Cıng ve mevkidaşı Vang Yi ile görüşecek. İngiltere'de en son Theresa May'in Başbakan olduğu dönemde, Dışişleri Bakanı sıfatıyla Jeremy Hunt Temmuz 2018'de Çin'i ziyaret etmişti.
TAYVAN MUTLU, ÇİN TEPKİLİ
Konuyla alakalı açıklama yapan Tayvan Dışişleri Bakanlığı'ndan bir sözcü, "İngiliz Parlamentosu'nun Tayvan'ın statüsüne ve uluslararası katılımına verdiği destek için minnettarız." dedi.
Rapordaki ifadeye tepki gösteren Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin ise, "Çin, İngiliz Parlamentosu'nu 'tek Çin' ilkesine bağlı kalmaya ve Tayvanlı ayrılıkçı güçlere yanlış sinyaller göndermeyi bırakmaya çağırıyor." diye konuştu.
ÇİN-TAYVAN ANLAŞMAZLIĞI
Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu girişim, Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada, Pekin hükümetinin Çin'in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.
Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor.
Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
