2022-Kamu Personeli Seçme Sınavı’nın (KPSS) 31 Temmuz’da gerçekleştirilen oturumlarında yöneltilen soruların cevaplarıyla birlikte bir yayınevine sızdırıldığı iddiasıyla başlayan baş döndürücü süreç dün iptal kararı ile sonuçlandı. Kararı, şaibe iddialarının kamuoyuna yansımasının ardından görevden alınan Prof. Dr. Halis Aygün’ün yerine dün Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Ölçe, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı’na atanan Prof. Dr. Bayram Ali Ersoy açıkladı. Ersoy, tüm adaylardan ÖSYM adına özür dilediği açıklamasında 31 Temmuz tarihlerindeki oturumların iptal edildiğini, 6-7 ve 14 Ağustos’taki oturumların ertelendiğini duyurdu. Devlet Denetleme Kurulu (DDK) Başkanı Yunus Arıncı ise “Kamu vicdanını rahatlatmak ve hiçbir vatandaşımızın kafasında soru işareti kalmaması adına 31 Temmuz’da gerçekleşen KPSS’nin iptaline lüzum görülmüştür” açıklamasını yaptı. 
KURUMLAR TEYAKKUZDA
Halis Aygün’ün görevden alınmasına ve şüpheli Yediiklim Yayınevi hakkında soruşturma açılmasına sebep olan olaya yönelik ilgili tüm kurumlar teyakkuzda. Devlet Denetleme Kurumu (DDK) ve Yükseköğretim Kurumu’nun (YÖK) incelemelerinin yanı sıra Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın da soruşturduğu olayın ardından beklenen kritik karar geldi. Çiçeği burnunda ÖSYM Başkanı Ersoy, göreve atanmasının üzerinden daha 24 saat geçmeden, dün öğlen saatlerinde kameralar karşısına geçerek yaptığı ilk açıklamasında, adaylardan özür dileyerek, sınavın iptal edildiğini, KPSS’ye ilişkin yeni takvimin de 17 Eylül’den itibaren işleyeceğini söyledi.
Ersoy, açıklamasında şunları kaydetti:
“Böyle bir tablonun hem kurumumuzun çalışma ilkeleri hem hukuk hem de kamuoyu vicdanı bakımından kabulü asla mümkün değildir. Sayın Cumhurbaşkanı’mızın talimatıyla Devlet Denetleme Kurulu Başkanlığı hemen harekete geçerek inceleme başlatmıştır. İptal edilen ve ertelenen sınavlara ilişkin yeni takvim en kısa sürede kamuoyuyla paylaşılacaktır. Sınavı iptal edilen KPSS adaylarından, gireceği yeni sınav için herhangi bir ilave ücret talep edilmeyecektir. Amacımız tüm adaylara gönül huzuruyla katılacakları ve sonucunun adaletinden emin olacakları bir sınav ortamı oluşturmaktır. Ortaya çıkan eksiklikleri ve aksaklıkları açık yüreklilikle kamuoyuyla paylaşmak ve gereken tedbirleri etkin şekilde almak suretiyle ÖSYM’nin milletin kalbindeki yerini güçlendirmekte kararlıyız. Hiç arzu etmediğimiz şekilde iptal ve ertelemelere sebebiyet veren bu talihsiz süreçten dolayı tüm adaylardan özür diliyoruz.” 
ARAMALAR DEVAM ETTİ
2 Ağustos’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla inceleme başlatan DDK, Başkan Arıcı’nın “şüpheli bulgular” olduğunu açıklamasının ardından denetçilerini ÖSYM’ye göndermiş, hemen ardından da olayla ilgili suç duyurusunda bulunmuştu. DDK denetçileri dün de merkezde incelemelerini sürdürürken, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca başlatılan soruşturma kapsamında önceki akşam “sahtecilik, kamu aleyhine dolandırıcılık ve görevi kötüye kullanma” suçlamalarına istinaden yayınevinin Ankara’daki iki adresine baskın yapılmıştı. Ankara Karanfil Sokak ve OSTİM Cevat Dündar Caddesi üzerindeki binalarında gerçekleştirilen aramalar yedi saati buldu. Aramalar neticesinde bir kısım dijital materyaller ile soru kitapçıklarına el konuldu. Bu çalışmaların ardından da Yayınevi’nin avukatları, dün sabah DDK’ya giderek, Kurum’un istediği bilgi ve belgeleri teslim etti.
AYNI DERSHANEDEKİ 21 ÖĞRENCİNİN SINAVDAKİ YANITLARI AYNI
Başlatılan incelemede bir dershanede sınavdan kısa bir süre önce yapılan KPSS denemesindeki soruların bazılarının soru kitapçığında yer aldığı da belirlendi. Aynı dershanede eğitim alan öğrencilerden 21’inin sınavdaki yanıtlarının aynı olduğu kaydedildi.
DDK'DAN YENİ AÇIKLAMA: SÜRECİ BULANDIRMAYA ÇALIŞANLARA İTİBAR ETMEYİNİZ
Devlet Denetleme Kurulu Başkanı Yunus Arıncı'dan süreçle ilgili yeni bir açıklama geldi. Arıncı, "Sosyal medyada ve bazı haber mecralarında, iptal edilen KPSS ile ilgili kurumumuz kaynak gösterilerek bazı asılsız haberler paylaşılmaktadır. Süreci bulandırmaya çalışanlara itibar etmeyiniz. Süreci şeffaf bir şekilde sürdürmeye, kamuoyunu bizzat bilgilendirmeye devam edeceğiz." dedi.
SORULAR NASIL HAZIRLANIYOR?
Soru hazırlama sürecinin belirlendiği Soruların Hazırlanması, Soru Havuzunun Oluşturulması ve Soruların Güvenliğinin Sağlanmasına İlişkin Yönetmelik’e göre, sınav sorularını hazırlayan herkes, kamu görevlisi sayılıyor. Sorular, şu aşamalardan geçiyor:
Alanında uzmanlaşmış, soru hazırlama tekniklerine vakıf öğretim elemanları, kamu görevlileri ve “diğer kişiler”den oluşan soru yazarları ve denetmenlerin kişisel bilgileri bir veri tabanında toplanıyor. Veri tabanı, Soru Hazırlama ve Geliştirme Daire Başkanlığı ve Yabancı Dil Sınavları Daire Başkanlığı tarafından belirli dönemlerde güncelleniyor. Uzmanların seçiminde “ÖSYM’nin uyguladığı sınavlara yönelik herhangi bir dershane, etüt merkezi, yayınevi ile bir ilişkisinin bulunup bulunmadığı” kriteri de göz önünde bulunduruluyor. 
KULLANMAMA ŞARTI VAR
Gizlilik esasıyla yürütülen soru hazırlama süreci, tüm kurum ve kuruluşların iş birliğiyle yürütülüyor. Görev alanların kimliği istisnai durumlar dışında gizli tutuluyor. Soru yazarlarına, ÖSYM için yazdıkları soruları başka hiçbir yerde kullanamama, satmama ve ücretsiz devredememe şartı bulunuyor. Kişilerin bu sorumluluğu görevlerinden ayrıldıktan sonra da devam ediyor. Soru yazarları tarafından hazırlanan her soruya, soru yazarının T.C. kimlik numarası ile sorunun, alanı, yazara göre zorluk derecesi, seviyesi, konusu, alt konusu ve benzeri özellikleri kapsayan etiketleme işlemi yapılıyor.
KABUL SÜRECİ
Etiketlenen sorular ön bilimsel denetime tabi tutuluyor. Kabul edilen soruların, alan uzmanı tarafından ön düzenlemesi yapılarak taslak soru havuzuna aktarılıyor. Bu aşamada görevliye soru başına ücreti ödeniyor. Reddedilen sorular da iki yıl süreyle atıl soru havuzunda saklanıp, ardından imha ediliyor. Reddedilen soru için soru yazarı, herhangi bir bilgi veya ücret talep edemiyor. Taslak soru havuzunda çalışacak denetmenler, sorunun içeriği gibi hususlar da göz önünde bulundurularak seçiliyor. Sorunun nihai denetimi ise, bireysel yapılabileceği gibi komisyon tarafından da yapılabiliyor. Soruların denetimi bireysel olarak yapılacaksa, uzman sayısının yeterli olduğu alanlarda en az üç farklı kişinin denetlemesi de şart koşuluyor. Denetimi yapılan soru diğer bilimsel denetmenlere denetlettirilebiliyor. 
DİL DENETİMİ
Soruları hazırlayan uzmanların yanı sıra; nihai denetimin parçası olan “dil denetimlerini” yapan denetmenler de görüyor. Dil denetmeni tarafından sorunun içeriği ile ilgili bir değişiklik önerisi yapıldığı takdirde bu öneri, alan uzmanı tarafından aynı bilimsel denetmenlere kontrol ettirilebiliyor.
SORU GÜVENLİĞİ
Nihai ve dil denetimlerinden geçen sorular, soru havuzuna aktarılıyor. Sorular; fiziki güvenliği sağlanmış, internet bağlantısı olmayan, kontrollü ve gerekli güvenlik önlemleri alınmış bir ortamdaki soru havuzunda saklanıyor. Alan uzmanları veya Başkanlıkça yazılı olarak görevlendirilenler haricinde, soru havuzunun bulunduğu ortama kimse erişemiyor. Soru havuzunda olası teknik arıza durumunda müdahaleyi yapacak görevlinin yanında daima ÖSYM Başkanı tarafından görevlendirilen bir personel bulunuyor. Soru havuzundan soruların seçilmesi ve sisteme erişim sadece Başkan tarafından görevlendirilen personel tarafından, kriptolu cihazlarla sağlanıyor. Basılı ortamda yapılan sınavlarda soru kitapçıkları kapalı dönemde (Her türlü iletişimden izole edilmiş ortamda, soruların hazırlanmasından, nakil araçlarına yüklenmesine kadar süreçleri kapsayan, 24 saat esasına göre yürütülen çalışma) basılıyor. Burada, Başkan, görevlendirdiği Başkan Yardımcısı ve ilgili personel haricinde kimse sorulara ulaşamıyor.
SOYLU: DEVLET İŞİNİN BAŞINDA
Sınav iptal kararının açıklandığı dün, yetkililerden üst üste “olayın titizlikle araştırıldığı” ve “kamuoyuna karşı şeffaf olunacağı” yönünde açıklamalar geldi. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, sınav iptali kararının açıklanmasından önce katıldığı bir programda konuya ilişkin sorular üzerine, “Devlet Denetleme Kurulu, Yükseköğretim Kurumu, ardından Ankara
Cumhuriyet Başsavcılığı talimatıyla da Ankara Emniyet Müdürlüğü ekipleri bu konudaki çalışmalarını sürdürüyor. Devlet, işinin başında” dedi.
“HAK YEDİRMEYİZ”
Soruşturma sürecini başlatan incelemeyi yapan DDK Başkanı Yunus Arıncı da, sınav iptal kararının açıklanmasından önce sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “DDK olarak KPSS’ye yönelik incelemelere titizlikle devam ediyoruz. Vatandaşlarımız müsterih olsun. Ne tek bir gencimizin hakkını yediririz ne de devletimizin güvenilirliğine halel gelmesine göz yumarız” ifadelerini kullandı. İptal kararının duyurulmasından sonra da “Kamu vicdanını rahatlatmak ve hiçbir vatandaşımızın kafasında soru işareti kalmaması adına 31 Temmuz’da gerçekleşen KPSS’nin iptaline lüzum görülmüştür. Süreçle ilgili DDK olarak şeffaf bir şekilde vatandaşlarımızı bilgilendirmeye devam edeceğiz” açıklamasını yaptı.
‘SORUŞTURMA TİTİZLİKLE SÜRDÜRÜLÜYOR’
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan yapılan yazılı açıklamada ise soruşturmanın titizlikle sürdürüldüğü belirtilerek, “ÖSYM tarafından gerçekleştirilen 2022 KPSS Genel Kültür, Genel Yetenek Sınavlarına ilişkin olarak 2022 KPSS sorularının çalındığına, sızdırıldığına yönelik çıkan iddialarla ilgili olarak DDK tarafından Cumhuriyet Başsavcılığımıza yapılan suç duyurusu üzerine soruşturma başlatılmıştır. Başlatılan soruşturma kapsamında 3 Ağustos 2022 günü Ankara Sulh Ceza Hakimliğinden alınan arama ve el koyma kararı doğrultusunda Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü’ne verilen talimatlarla özel bir eğitim kurumuna ait yayın evi ve dershanesinde aynı gün arama ve el koyma işlemi yapılmış, bir kısım dijital materyaller ile soru kitapçıklarına el konulmuştur. Soruşturma titizlikle sürdürülmektedir” denildi.
8 YILA KADAR HAPİS
6114 sayılı Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Hizmetleri Hakkında Kanun’da şu cezai yaptırımlar öngörülüyor: Gizli olan bilgileri, hukuka aykırı olarak elde eden veya elinde bulunduran kişi, fiili daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılıyor. Bu bilgileri ifşa eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasına çarptırılıyor. Sınav sonuçlarını bir adayın lehine veya aleyhine olacak şekilde değiştiren kişi için ise, başka bir suç olmadığı takdirde, üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası belirleniyor.
‘ÇÜRÜYEN YAPIYI DÜZELTMEK ŞART’
Şırnak’ın Uludere ilçesinde konuşan CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, gazetecilerin Kamu Personel Seçme Sınavı’nın (KPSS) iptaliyle ilgili sorusuna, devlette çok büyük bir çürümenin olduğunu belirterek şunları söyledi: “Ben boşuna Milli Eğitim Bakanlığı’nın kapısına gitmedim. Boşuna oraya dayanmadım. Boşuna oraya gidip de hakkı, hukuku ve adaleti sağlamak için buranın da mutlaka bir şekliyle adalet dağıtması gerektiğini söyledim. Sözlü sınavda hakları yenilenler vardı. Sınavlarda hakları yenilenenleri de gördük. Çürüyen bir yapı var ve bu çürüyen yapıyı düzeltmek zorundayız.” Kılıçdaroğlu, “Bakın ben buradan, Roboski’den söz veriyorum. KPSS’ye girip hakkı elinden alınan o gencecik evlatlarımızın da hakkını ve hukukunu korumak zorundayız” dedi
BAHÇELİ: ALAYI BİRDEN CEZALANDIRILMALIDIR
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, KPSS skandalına ilişkin olarak “KPSS’de çıkan ve bir yayınevinin test kitapçığında sorulduğu anlaşılan 20 soruya kimlerin tam ve eksiksiz doğru cevap verdiği tespit edilmeli, bu şahıslarla ilgili inceleme de acilen yapılmalı. Bahse konu soruların hepsine doğru cevaplar verenler arasında makul bağ ve bağlantı bulunursa, bunların alayı birden isim isim afişe edilmeli, en ağır cezaya çarptırılmalı” diye konuştu. MHP lideri Devlet Bahçeli, KPSS sınavıyla ilgili şaibelerin somutlaştığını ve bir yayınevinin hazırladığı test kitapçığında bulunan 20 sorunun aynısıyla sözü edilen KPSS sınavında sorulmasının tartışmaya yol açtığını kaydederek, “Adli ve idari tasarruflarla meselenin üzerine gidilmesi elbette yerindedir, ama yeterli değildir” dedi.
‘YAYINEVİMİZİN SORULARI KULLANILDI’
KPSS iptal kararı üzerine Yediiklim Yayıncılık Sahibi Münir Çelik, gerçekleştirdiği basın toplantısında şunları söyledi: “Biz dönem içinde 120 soru için 100 bin soru hazırlıyoruz. MEB sorularından esinlenerek soru hazırlanıyor. Buradaki sıkıntı, Türkçede paragraf sorusu var, geçen yıl DGS sınavında sorulmuş. Ben mi ÖSYM’den almışım, ÖSYM mi bizden almış siz takdir edin. Hiçbir tarikata, cemaate, siyasi partiye üye olmadım. Bulamazsınız. Biz burada mağdur olan tarafız. Her türlü saldırıya geçtiler. 1 milyon 600 bin gencin mağdur olmasına üzüldük.” Yediiklim Eğitim Kurumları’ndan yapılan yazılı açıklamada ise; ÖSYM Başkanı Ersoy’un açıklamasının Yayınevi’ni akladığı savunularak, “Bahsi geçen soruların herhangi bir şekilde çalınmadığı veya sızdırılmadığı, aksine yayınevimizin bazı sorularının KPSS’de kullanıldığı belirtilmiştir. Kurumumuza yapılan ithamların tamamen asılsız olduğu net ortaya çıkmıştır” denildi.
GEÇERLİLİK SÜRESİ SON 2 YILI DA KAPSAYACAK
İletişim Başkanı Fahrettin Altun, KPSS’nin iptal edilmesinin ardından Twitter’dan yaptığı açıklamada, kamu kurumlarının KPSS ile personel alım süreçlerinin yeni KPSS takvimine göre güncelleneceğini duyurdu. Altun, “Bu yıl kamu görevlerine atanacaklar için ‘KPSS sonucu geçerlilik süresi’ bir sonraki KPSS ile birlikte son iki yılın KPSS sonuçlarını da kapsayacak şekilde uygulanacak, herhangi bir hak kaybına neden olunmayacaktır” ifadelerini kullandı.