İstanbul'da 2020 yılının Kasım ayında başlatılan İSLAB Projesi kapsamında, aile sağlığı merkezlerinden devlet hastanelerine, eğitim ve araştırma hastanelerinden şehir hastanelerine kadar, hastalardan istenen yüzbinlerce test, 4 merkezi laboratuvarda çalışılıyor. Proje kapsamında, kurulan dört bölge laboratuvarının ikisi Anadolu Yakası'ndaki Kartal Lütfi Kırdar Şehir Hastanesi ve Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi'nde, diğer ikisi de Avrupa Yakası'nda bulunan Cemil Taşçıoğlu Şehir Hastanesi ve Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde bulunuyor. Hastalardan alınan ve taşınabilecek durumda olan numuneler sabah saatlerinden itibaren kuryeler aracılığıyla merkezi laboratuvarlara götürülmeye başlanıyor. Aynı standartta çalışılan numuneler aynı gün sonuçlanıyor. Vatandaşlar sonuçlanan testleri online olarak görebiliyor.
Tüm İSLAB laboratuvarından 900 yüksek teknolojili cihaz bulunurken, 1 yılda yapılan test sayısı 100 Milyonu geçti. Kasım ayında ise, 4 İSLAB laboratuvarında çalışılmış test sayısı 11 Milyon 750 bin'e ulaştı. 4 laboratuvarda 20'nin üzerinde akademisyen 80 laboratuvar uzmanı ve 250 civarında teknik personel görev yapıyor. Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde bulunan İSLAB laboratuvarı ise, kapasite olarak en büyüğü.
Proje hakkına bilgi veren İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü Laboratuvarlar Koordinatörü Doç Dr. Cemal Kazezoğlu, “İSLAB projesi İl Sağlık Müdürlüğü'nün 2019 yılında planlamaya alıp 2020 yılı itibaren de çalışmaya başlayan İstanbul'daki Eğitim Araştırma Hastanesi, devlet hastanesi, aile sağlığı merkezi tüm bu merkezlerden hizmet alan vatandaşlarımızın biyokimya ve mikrobiyoloji laboratuvar testlerinin harmonize edilmesi aynı standartta çalışılması amacıyla yapılmış bir proje. Bu projeyle beraber İstanbul'da dört tane bölge laboratuvarı kuruldu. İstanbul bu projeyle laboratuvarlarla birlikte 4 bölgeye ayrıldı. Bu dört bölge de tanımlanmış olan hastanelerden aile hekimliklerinden istenilen laboratuvar testlerinin numuneleri kuryeler aracılığıyla bu bölge laboratuvarına gelip burada çalışılıp sonuçları online olarak gönderilmekte” diye konuştu.
“4 İSLAB'da çalışılmış test sayısı on bir milyon yedi yüz elli bini geçti”
Eskiden birçok testi özel laboratuvarlarda yaptırmak zorunda kalındığını belirten Kazezoğlu, “Her hastane kendisi ayrı bu işle ilgili bir çözüm üretirdi. Biz şimdi hepsini birleştirip konsolide ettik. Ve dışarıya gönderilen testlerin yüzde 90'nını kendimiz çalışmaya başladık. İstanbul'un içi zaten İstanbul bir ülke gibi. düşündüğünüz zaman burada bizim kasım 2021 itibariyle 4 İSLAB'da çalışılmış test sayısı 11 milyon 750 bini geçti. Burası Kanuni Sultan Süleyman'daki İSLAB dört dediğimiz dördüncü bölgenin bölge laboratuvarı. Burası kapasite olarak en yüksek olan laboratuvar. Şu anlaşılmasın hastanelerde de laboratuvar hizmetleri yerlerinde devam ediyor ama oradaki laboratuvarlar acil ve yoğum bakım testlerine odaklanıp küçültüldü. Geri kalan testler taşınmaya uygun olduğu sürece tamamı bölge laboratuvarlarına taşınarak burada çalışılmakta iş bir anlamda konsolide edilmiş oldu. Bunu yaparken, tasarruf sağlanmış oldu. Yeni teknoloji inovasyon gelmiş oldu. Test çeşitliliği arttı. Bir çok faydalı durum ortaya çıktı” ifadelerini kullandı.
900 tane yüksek teknolojili cihaz var
İSLAB laboratuvarlarında yüksek teknoloji ürünü 900 cihaz bulunduğunu vurgulayan Kazezoğlu, “Tüm İSLAB'a baktığınız zaman tek tek saydığınız zaman 900 tane cihaz var. Ama İSLAB'dan önceki döneme baktığımız zaman binin üzerindeydi. Biz aslında cihaz sayısında bir azaltmaya da gittik bu projeyle beraber. Yüzde 10 nispetinde azaldı ama daha az cihazla daha çok iş üretir hale geldik. Bu hem konsolidasyon modeli hem de yüksek teknolojinin bir artısı. Bazı cihazlar var ki Türkiye'de kamu laboratuvarı olarak ilk defa bu İSLAB projesi ile ilk defa İstanbul'da kurulmuş oldu. Bu anlamda da bir avantaj Bu 4 laboratuvarda 20'nin üzerinde akademisyen 80 laboratuvar uzmanı, 250 civarında teknik personel görev yapıyor. Laboratuvarlarımız 24 saat çalışıyor. Bunun dışında güzel bir tarafı da uzmanlık öğrencilerimiz asistanlarımız bu laboratuvarlarda eğitim alıyor. İstanbul'da 60'a yakın biyokimya ve mikrobiyoloji alanında öğrenci asistanımız var. Bilimsel çalışmalara da destek oluyoruz. Bilimsellik yönünden de faydaları oldu” dedi.
Zöhre Alagöz - Alper Suat Tutaşı