İzmir
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsünde (İYTE) elektrikli araçların hızlı şarj sırasında bataryalarının ısınması ve ömürlerinin kısalması sorununu çözmek üzere yola çıkan bilim insanları, ısıyı dengeleyen ve güvenli şekilde hızlı şarj olabilen batarya sisteminin prototipini üretti.
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Makine Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erdal Çetkin öncülüğündeki ekip geçen yıl, TÜBİTAK'ın desteğiyle Teknopark İzmir bünyesinde "VBS Enerji" firmasını kurdu.
Yeni nesil elektrikli araçlar için gerekli ısıl yönetim sistemleri içeren batarya paketleri üzerine AR-GE faaliyetleri yürütmeye başlayan bilim insanları, bu kapsamda elektrikli araçlar için batarya sistemi geliştirdi.
Patent başvurusu yapılan batarya sistemi, her koşulda hızlı şarja olanak sağlayarak menzil kaygısını ortadan kaldırmayı hedefliyor.
Çetkin ve ekibinin geliştirdiği ürün, İstanbul Teknik Üniversitesinin düzenlediği "İTÜ Çekirdek Big Bang Start Up Challange 2021" yarışmasında ödül kazandı.
Doç. Dr. Erdal Çetkin, AA muhabirine, ekip olarak yüksek şarj süreleri, bataryaların kullanılabilir kapasitelerinin zamanla azalması ve ortam koşullarına göre sürüş mesafelerinin farklılık göstermesi sorunlarını çözmeye odaklandıklarını söyledi.
Hızlı şarj durumunda batarya hücrelerinin aşırı derecede ısınmasının engellemesi için araç üzerindeki soğutma sisteminin çalışma gücünü artıran çalışmalar yerine şarj istasyonlarından soğutmanın sağlanmasına yönelik tasarımsal yenilikler getirdiklerini dile getiren Çetkin, böylece enerji tüketiminin azaltılmasını sağladıklarını bildirdi.
"Araç 6-7 saat yerine 30 dakikada şarj edilebilecek"
Elektrikli araçların günden güne fosil yakıtlı araçların önüne geçtiğine dikkati çeken ve tasarladıkları batarya paketinin önemine işaret eden Erdal Çetkin, şunları kaydetti:
"Elektrikli araçların en büyük problemlerinden bir tanesi ısıl yönetimle ilgili sorunlar, batarya yangınları ya da batarya ömürlerinin ve sürüş mesafelerinin kısa olması. Güncel durumda araç bataryaları şarj olurken ısınır, bataryanın dayanabileceği maksimum sıcaklığın aşılması durumunda hızlı şarj mümkün olmamaktadır. Bataryaların sıcaklığının artması hem batarya ömrünü kısaltır hem de yanma ve patlama olaylarına yol açabilir. Bizim geliştirdiğimiz ısıl yönetim sistemiyle şarj esnasında elde edilen ısı tüm bataryaya eşit şekilde dağıtılıyor ve sıcaklığın artması engelleniyor. Böylece araçlara hem hızlı şarj özelliği kazandırmakta hem de araç kullanım esnasında bataryanın yüksek sıcaklığa geçmesi engellenerek en önemli maliyet kalemlerinden olan bataryaların ömrü uzatılmaktadır."
Ürünün, elektrikli araçların sürüş mesafesini arttırdığını ve güvenlik açısından riskleri ortadan kaldırdığını aktaran Çetkin, şöyle devam etti:
"Önümüzdeki süreçte de bunu çeşitli segmentlerdeki elektrikli araçlarda deneyerek hızlı şarja uygun elektrikli araç bataryaları üretmeyi planlıyoruz. Yani elektrikli aracın 6-7 saat yerine 30 dakikada şarj edilmesine olanak sağlayacak ve aynı zamanda da batarya ömrünün mümkün olabildiğince uzun olmasına yönelik bir çalışma gerçekleştirdik."
Çetkin, patent sürecinin ardından seri üretime geçmeyi hedeflediklerini ve ticarileşme konusunda iş birliğine açık olduklarını vurgulayarak sözlerini şöyle tamamladı:
"Geliştirdiğimiz teknoloji aslında sektördeki birçok firmaya göre de çeşitli yenilikler içeriyor. Birçok firma hızlı şarj durumunda ısıl yönetimi yeteri kadar iyi yapamadıklarından dolayı batarya ömürlerinde bir kısalma oluyor. Dünyada bilinen en büyük elektrikli araç firmaları da belli süre hızlı şarjdan sonra aslında yazılım olarak size hızlı şarj olanağı sağlamıyor. Çünkü batarya ömründen yemeye başlıyor. Bizim geliştirdiğimiz teknoloji, batarya kısmında hem elektrikli araçların kullanım ömrünü arttıracak hem de her koşulda hızlı şarj yapabilmeye olanak sağlayarak, menzil kaygısını ortadan kaldıracak."
