Prof.Dr. Akay: "Her 3 kişiden biri kardiyovasküler sistem hastalıklarından hayatını kaybediyor"
ANTALYA Ulusal Vasküler ve Endovasküler Derneğince düzenlenen "Damar Cerrahisinde Gri Alanlar" toplantısı kapsamında açıklamalarda bulunan Başkent Üniversitesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Tankut Akay, Türkiye'deki her üç kişiden birinin hayatını kardiyovasküler sistemlerdeki hastalıklardan dolayı kaybettiğini belirterek, "Eğer bir trafik kazası, ya da beklenmedik bir ölüm olmadığı sürece, kişiler hayatlarını ya kalp damar sistemi hastalıklarından ya da kanserden kaybediyorlar. Kanserin içindeki her 4 hastadan birisi de pıhtı ya da pıhtıya bağlı sebeplerden dolayı hayatını kaybediyor" dedi.
Başkent Üniversitesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Tankut Akay ise Türkiye'nin dört bir yanında gerçekleştirdikleri Damar Cerrahisinde Gri Alanlar Toplantısı'nı bu kez yoğun bir katılımla Antalya'da düzenlediklerini kaydetti.
Gri alan toplantılarının özelliği 'gri alan' denilen yani üzerinde belli fikir birliği sağlanmış veya sağlanamamış konuları aydınlatmak olduğunu dile getiren Akay, "Bu toplantı özelinde periferik arter hastalıklarındaki gri alanlar, toplardamar (ven) hastalıklarındaki gri alanlar, pıhtılaşma problemlerindeki gri alanlar ve anevrizma yani karın içindeki balonlaşma hastalığındaki gri alanları aydınlatmak üzere bir araya geldik. En büyük hedeflerimizden birisi meslektaşlarımızın eğitimlerine katkıda bulunmak, bilimsel bağları daha da güçlendirmek, işbirliklerini daha da artırmak, genel farkındalığı bilimsel boyuta taşımak yer alıyor" diye konuştu.
Akay, toplantılarda ayrıca, damar cerrahisinde yeni çıkan ilaçlar, ameliyat alanındaki yeni gelişmeler, anjiyografide yapılan işlemlerde oluşan yeni gelişmeler, kalp damar cerrahisindeki popüler fikirlerin konuşulduğunu aktardı.
"Her 4 kişiden biri"
Türkiye'deki her üç kişiden birinin hayatını kardiyovasküler sistemlerdeki hastalıklardan dolayı kaybettiğinin altını çizen Tankut Akay, "Buraya bakıldığı zaman eğer kişide bir trafik kazası yada beklenmedik bir ölüm olmadığı sürece, kişiler hayatlarını ya kalp damar sitemi hastalıklarından yada kanserden kaybediyorlar. Kanserin içindeki her 4 hastasından birisi de pıhtı yada pıhtıya bağlı sebeplerden dolayı hayatını kaybediyor. O nedenle kalp damar cerrahlarına çok iş düşüyor. Pıhtının hem akut hem de kronik safhalarında mücadele etmek zorundalar" ifadelerini kullandı.
"Covid döneminde pıhtı artıyor"
Pandemide 20. ayın geride bırakılmak üzere olunduğunu dile getiren Akay, "Pıhtı ve pıhtıya bağlı ölümler her 4 kişiden birinin ölümüne, dünyada her 37 saniyede bir kişinin ölümüne neden olmaktadır. Ülkemiz içinde yakın sayıları verebiliriz. Özellikle Covid döneminde bu pıhtı artıyor" diye konuştu.
"Hareketli yaşam önemli"
Akay, genç yaşta sigara kullanımı, hareketsiz yaşam, ekran başında çok fazla geçirme gibi nedenlerin kalp damar hastalıklarının erken yaşan inmesine neden olduğunu kaydetti. Ulusal Vasküler ve Endovasküler Derneği olarak farkındalığı her yıl daha fazla arttırmanın gayreti içinde olduklarını ifade eden Akay, "Daha fazla artması lazım. Rutin bir doktor kontrolüne gidilmesi gerekiyor. Covid döneminde insanlar daha çok evinde zaman geçiriyor. Bu korunma açısından önemli ama hareketsiz kalmamak lazım. Hareketsiz kalmak pıhtıya davetiye çıkarmak demektir" dedi.
"Belirtilere dikkat"
Tankut Akay, göğüs ağrısı, eforla gelen nefes darlığı, ses kısıklığı, inatçı bir karın ağrısı, yol yürürken bacakta geçmeyen bir ağrı kişide bir kardiyovasküler sistemle alakalı bir durumun olabileceğini işaret etti. Hastaneye başvurulduğunda bu durumun kalp hastalığı mı yoksa damar hastalığından mı kaynaklandığının belirlenebileceğini dile getiren Akay, " Ani bayılma, konuşma bozukluğu, ani görme kaybı şah damar hastalığının habercisi olabilir. Eğer kişi toplardamarla alakalı bir problem yaşıyorsa, bacakta ani şişlik, kızarıklık, renk değişimi, ani başlayan nefes darlığı olabilir. Bu kişinin aklına bacak toplardamarımda bir pıhtı var mı ya da akciğere mi atar mı diye bir şüphe ile hastaneye giderse kolaylıkla tanı koyulacaktır" dedi.
"Bana bir şey olmaz" eleştirisi
İnsanların genellikle, "Benim başıma nasıl olsa bir şey gelmez" anlayışı içinde olduğunu ifade eden Akay, "Acil servislerdeki kişiler ve hayatlarını kaybeden kişiler de bunu diyenler. 'Bana nasılsa bir şey olmaz' değil olur. Ani nefes darlığı, göğüs ağrısı, ses kısıklığı, geçmeyen karın ağrısı, bacakta ani renk değişimi oluyorsa acile gidip kalp damar cerrahisi ile görüşülmelidir. Bu belirtilerde zaman çok önemli 'altın süre' dediğimiz bir 6-8 saatlik arasındaki zaman. Bu süreyi kaybetmeden, 'bekleyeyim yarına kadar başıma bir şey gelmez' demesinler, en yakın hastaneye başvursunlar" açıklamasını yaptı.
"Aşıya dikkat çekti"
Covid-19'un damar sistemlerindeki tahribatını aza indirmek ya da önlemek için mutlaka aşı olunması gerektiğinin altını çizen Akay, kişilerin hatırlatma dozu dahi aşılarını tam olması gerektiğini belirtti. 
