Ukrayna savaşı sebebiyle Rusya’yı cezalandırmak isteyen Avrupa kendi ayağına sıktı. Rusya, tavan fiyat uygulama kararı alan Avrupa’ya misilleme olarak vanaları kapattı, gaz fiyatları bir günde yüzde 30 artış gösterdi. Enerji krizi iflasları beraberinde getirirken AB ülkeleri çözüm için katı tedbirleri uygulamaya koyuyor.
Almanya kamu binalarının ışıklarını söndürürken, İsviçre’de tasarruf tedbirlerine uymayanlara hapis cezası gündeme geldi. Fransa hızlı tren seferlerini azaltmayı planlıyor. Enerji krizi enflasyon ve gıda fiyatlarında artışı tetiklerden diğer yandan Avrupa’yı kuraklık korsu sardı. Buğday, mısır ve ayçiçeği gibi temel ürünlerde rekolte düşüşleri Avrupa’yı açlığa sürüklüyor.
TV YARIŞMASINDA 4 AYLIK FATURA HEDİYE EDİLDİ
Bir İngiliz TV programının, çarkıfelek oyununda ödül olarak dört aylık enerji faturası eklemesi seyircileri hayrete düşürdü. Birçok kişi enerji faturası ödemesinin bir ödül hâline gelmesinin, Birleşik Krallık’taki hayatın “distopya” ya dönüştüğünün işareti olarak yorumladı. Bir izleyici de yemek kuponlarının ve okul üniformalarının çarka eklenmesi gerektiğini öne sürdü.
“Kazanmak için Döndür” adlı yarışma İngiltere’de oldukça popüler... Çarktaki nakit ödüllerine eklenen “4 aylık elektrik faturası” krizin boyutunu gösteriyor.
FRANSA HIZLI TREN SEFERLERİNİ AZALTIYOR
Fransa’da hükûmet enerji tasarrufu için tren seferlerini azaltmaya hazırlanıyor. Fransız resmî demir yolu şirketi SNCF’den büyük elektrik sıkıntısı durumunda kışın tren sayısını azaltma senaryolarını etrafl ıca ele almaları talimatı gönderdi. SNCF’in günlük 1.000 yüksek hızlı tren (TGV) ve14 bin bölgesel ekspres taşımacılık (TER) filosunun harcadığı enerji Fransa’nın yıllık elektrik tüketiminin yüzde 1 ila 2’sine ya da Paris ile Marsilya’nın yıllık elektrik tüketiminden fazlasına denk geliyor. SNCF tasarruf kapsamında aldığı bir dizi tedbire rağmen şu an 400 milyon avro elektrik faturası ödüyor.
CERN'DE ÇALIŞMALAR DURABİLİR
Enerji krizi Avrupa Nükleer Araştırma Merkezindeki (CERN) deneylerin durmasına yol açabilir. CERN’in enerji yönetimi sorumlusu Serge Claudet, ülkede elektrik sıkıntısının krize evirilmesi hâlinde, merkezdeki mevcut deney faaliyetlerinin bir süreliğine durdurulmasına dair plan taslağı hazırladıklarını söyledi.
İsviçre’nin Cenevre kentinin Fransa sınırı yakınlarında yer alan CERN, deney çalışmalarının yoğunlaştığı sırada 200 megavat elektrik tüketiyor. Doğadaki dört temel kuvvetin dışında yeni bir kuvvet arama çalışmalarını sürdürmek için inşa edilen Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC) da CERN’de çalıştırılıyor.
FİRMALAR BİR BİR İFLAS EDİYOR
Enerji krizi firmaları da vurdu. Almanya’da fabrika siparişleri altı aydır düşüyor. Ülkede temmuzda aylık bazda yurt içi siparişlerde yüzde 4,5 düşüş görülürken yabancı siparişlerde ise yüzde 1,3 artış kaydedildi. Ayrıca Almanya’da tuvalet kâğıdı üreticisi Hakle, ham madde ve enerji maliyetlerindeki artış sebebiyle iflas başvurusunda bulundu. Hollandalı alüminyum üreticisi Damco da yüksek enerji maliyetleri nedeniyle üretimini durdurduğunu açıkladı.
TEDBİRLERE UYMAYANA HAPİS CEZASI
İsviçre enerji tasarrufuna karşı katı tedbirler alıyor. Blick gazetesinde yer alan haberde, kışın yeterli doğalgaz bulunmaması durumunda evlerde odaların ısı seviyesinin 19 derece, sıcak su seviyesinin ise 60 dereceyle sınırlandırılacağı kaydedildi.
Bu durumda elektrikli sobaların kullanımının yasaklanacağı, sauna ve yüzme havuzlarının soğuk tutulacağı belirtildi. Hükümetin öngördüğü tasarruf tedbirlerine uymayanların 3 yıla kadar hapis cezası veya para cezasıyla cezalandırılabileceği vurgulandı. Öte yandan İsviçre 2023’te elektriğe yüzde 27 zam yapacağını duyurdu.
GAZPROM'DAN KORKUTAN REKLAM
Doğalgaz sevkiyatının belirsiz bir süreliğine durdurulduğunu açıklayan Rus enerji şirketi Gazprom, reklam filmiyle gözdağı verdi. “Ve kış büyük olacak” sloganıyla yayınladığı reklam filminde Avrupa için kışın zor geçeceğine dikkat çekildi.
KURAKLIK İLE AÇLIK RİSKİ ARTTI
Enerji fiyatları sebebiyle zor günler geçiren Avrupa’yı kuraklık korkusu sardı. Ukrayna’da devam eden savaş ve yükselen enerji ve lojistik maliyetleri sebebiyle endişe verici boyutlara ulaşan gıda fiyatlarının, aşırı kuraklık nedeniyle daha da artması bekleniyor. “Avrupa’da Kuraklık 2022” raporuna göre AB genelinde yaşanan aşırı kuraklık nedeniyle son beş yıllık ortalamaya kıyasla tahıl ve mısır için yüzde 16, soya fasulyesi için yüzde 15, ayçiçeği için ise yüzde 12 aşağı çekilmiş durumda. Örneğin, bu yılın temmuz ayı itibarıyla buğdayda yıllık fiyat artışı 23,7 ile AB’de yüzde 68,5’e kadar yükseldi. Makarnalık buğday ise yine aynı dönemde yıllık bazda küresel ölçekte 31,5 artarken, birlik içerisinde ortalama yıllık yüzde 87,7 artış kaydetti.
Temmuz ayında sığır eti küresel ölçekte yıllık bazda artışla yüzde 4,6’da kalırken, AB genelinde 27,8’e, katı yağ fi yatı küresel ölçekte yüzde 24,9 artarken, AB genelinde yüzde 81,3, peynir fiyatı ise dünyada yıllık bazda yüzde 23,2 yükselirken AB genelinde yıllık yüzde 43,6 artış kaydetti. Uzmanlar son dönemde enerji faturalarında ve gıda fiyatlarında yaşanan artış nedeniyle Avrupa genelinde giderek daha fazla yoksul ve dar gelirlinin gıda bankalarından beslenmek zorunda kalacağı öngörüsünde bulunuyor.
