Libya'nın önde gelen kamu ve özel sektör şirketlerinin yanı sıra Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Libya İş Konseyi Başkanı Murtaza Karanfil ile çok sayıda Türk şirketinin katıldığı "Urbanexpo Forum" zirvesi ve fuarı İstanbul'da başladı.
Etkinlik kapsamında Libya'dan kamu ve özel sektör gayrimenkul geliştiricileri, inşaat şirketleri, belediye başkanları, mimarlar ve mühendisler bugün ve yarın İstanbul'da Türk iş insanları ile bir araya gelecek.
ADD International Group ve Türk firması ICF Fuarcılık iş birliğiyle düzenlenen etkinlikte, iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi ve altyapı-üstyapı projelerinin artırılması hedefleniyor.
Etkinliğe, Libya'nın en büyük kamu kurumlarından Libya Geliştirme ve Yatırım Holding, Libya hükümetinin altyapı ve kamu hizmetlerinin geliştirilmesine özel sektörün katılımını teşvik eden Özel Sektör ile İşbirliği Projeleri Yönetim Şirketi PPP Group, LIDCO gibi üst düzey altyapı-üstyapı geliştirme firmaları, Libya Mimar ve Mühendisler Odası, Trablus Belediyesi, AS Architects ve Square Architects gibi ülkenin önde gelen şirketlerinin yöneticileri de katıldı.
DEİK Türkiye-Libya İş Konseyi Başkanı Murtaza Karanfil, etkinliğin açılışında yaptığı konuşmada, Libya ve Türkiye arasında 4 milyar dolarlık ticaret hacmi bulunduğunu ifade ederek, Libya'da Türk iş insanlarını bekleyen yaklaşık 150 milyar dolarlık bir yatırım potansiyeli olduğunu kaydetti.
Karanfil, Libya'nın "Afrika'nın kapısı" olduğuna inandığını belirterek, "Ülkede büyük projeler hayata geçiriliyor ancak teknik yetersizlikler sebebiyle yavaşlıklar oluyor. Mesela, Türk şirketleri Libya'da toprak alamıyorlar. Birçok sektör geri bırakılmış, sermaye de son dönemde dışarı çıktı. Burada hızla bir iyileşme için doları da sabitleyip özel sektörün elini bağlayan uygulamaların gözden geçirilmesi önemli. Libya'da büyük fırsatlar var ancak burada ana motor, ana hareket, kurumların kolaylaştırıcı rol üstlenmesi." ifadelerini kullandı.
Libya'nın önündeki en büyük sorunun yarım kalan projeler olduğunu vurgulayan Karanfil, "Türkiye olarak 2002'den beri kendimizi kanıtladık. Özellikle altyapı, iskan, konut, AVM, enerji, sanayi alanlarında büyük atılımlar gerçekleştirdik. Libya için bütün imkanlarımızı seferber etmeye hazırız. Libya'nın refahı için elimizdeki tüm imkanları sunmaya hazırız. Geleceğe katkı vermek iki tarafa katkı sunacaktır." dedi.
"TÜRKİYE TEŞVİK EDİLEN BİR ÜLKE"
Libya Yatırım Teşvik ve Özelleştirme İşleri Genel Otoritesi Yatırım Departmanı Direktörü Hashem Al Zawi de şunları kaydetti:
"Ana amaçlarımızdan biri yatırımların teşviki. Ülkeye yabancı yatırım çekmeyi arzuluyoruz. Gayrimenkul alanında da bu kanun çerçevesinde Türkiye teşvik edilen bir ülke. Sözleşme ve anlaşmalarla ilgili olarak da mal sahibi Libyalı kurumlar ve bu projeler durmuş durumda. Projelerin durmuş olmasının hiç kimseye faydası yok. Bu sözleşmelerin yatırım anlaşmalarına dönüştürülerek Türklere yatırımcı sıfatı verilmesi ve teşviklerle projelerin tamamlanması üzerine bir görüş söz konusu. Bunu neticelendirmeye çalışıyoruz. Özelleştirme komisyonu olarak bir strateji çerçevesinde de belli adımlar atmaya çalışıyoruz."
Libya'da yatırım izni verilen 250'den fazla şirket olduğunu ancak önlerinde engel bulunduğunu aktaran Al Zawi, "Mesela ruhsatı verilen yerler oluyor ancak parselizasyonu bitirilmemiş. Onay ve ruhsat yetmiyor. Parsellenme olmaması, yabancıların gayrimenkul ve fabrika arsa yatırımlarına engel oluyor." dedi.
Libya Kalkınma ve Yatırım Holding Yatırım Projeleri Direktörü Issa Al-Hadiri ise İstanbul'da çok büyük projelerin hayata geçirildiğini, bunların tam kapsamlı projeler olduğunu söyledi.
Al-Hadiri, "Çok büyük deneyimler olduğunu görüyoruz. Bu anlamda bir sinerji iki ülke için de faydalı olacak. Tabii bizim buradaki boşluğu doldurmamız lazım. Libya'da bu anlamda mevzuat eksikliği de var. Finans kısmında eksiklikleri gidermek için de bir bakış açısına ihtiyacımız var. Mevzuat eksikliklerini gidermek, finansal ve kadrolar anlamında da yerel olmayan yerel imkanları dışarıdan desteklemek değerli olacaktır." diye konuştu.
"TÜRK İŞ ADAMLARI KAZAN-KAZAN ANLAYIŞINA SAHİP BİR İŞ KÜLTÜRÜNE SAHİP"
ADD International Group Üst Yöneticisi (CEO) Ghaleb Gheblawi de 30 milyar doları aşkın sermayeyi temsil eden 200'den fazla Libyalı üst düzey iş insanının İstanbul'a geldiğini belirterek, ilk kez altyapı işlerinin yanı sıra üstyapı işlerine de öncelik verildiğini, organizasyonun Türk konut sektöründe oluşan know-how'ın ihraç edilmesi açısından da çok önemli fırsatlar sunduğunu ifade etti.
Gheblawi, "İki ülke arasındaki iş birliğinin gerçekleşmesi, iş anlaşmalarının kesintiye uğramadan devam etmesi, Libya'nın sürdürülebilir kalkınma politikasını yeniden kazanması açısından da son derece önemli. Türk iş adamları, gittikleri her yeri canlandıran ve kazan-kazan anlayışına sahip bir iş kültürüne sahip. Libya topraklarında da durum böyle. Buradaki ihtiyacı ve fırsatları görmezden gelemeyiz. Karşılıklı stratejik ve doğru adımlar atılması halinde Libya'nın çok daha gelişeceğine ve ilerleyeceğine inancımız tamdır." diye konuştu.
