Şaban ayının tam ortasında idrak edilen ve Mübarek Gece, Berat Gecesi ve Rahmet Gecesi gibi isimlerle de bilinen Berat Kandili, 'temize çıkma' anlamıyla birlikte Müslümanlar için 'arınma gecesi' olarak kabul edilmektedir. Kur'an'ın Levh-i Mahfûz'dan Dünya semasına toptan indirildiği gece (inzal) olan Berat Kandili'ni tövbeler ve çeşitli ibadetlerle geçirmek isteyen Müslümanlar Berat Kandili ne zaman 2023? Berat Kandili hangi gün? Ayın kaçı? Bu yıl Berat Gecesi hangi güne denk geliyor? sorularının cevabını araştırıyor. İşte detaylar...
BERAT KANDİLİ HANGİ GÜN? AYIN KAÇI?
Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yayımlanan 2023 dini takvimine göre Berat Kandili, bu yıl 6 Mart Pazartesi gecesi eda edilecek.
BU YIL BERAT GECESİ HANGİ GÜNE DENK GELİYOR?
Yılın üçüncü kandili olan Berat Gecesi için, Şaban ayının 15. gecesi oruç tutulur. Berat Kandili orucu hakkında Hz.Ali (R.A.) tan rivayet edilen bir hadis-i şerifte Peygamber Efendimiz Buyuruyor ki;
"Şaban ayının yarı gecesinde yani (Berat Gecesi) olduğunda, gündüzünde oruç tutun, gecesini de ibadetle geçirin."Çünkü Yüce Allah (c.c), o gece rahmetiyle gökyüzüne iner ve şöyle buyurur; "Günahının affını isteyen yokmu? Affedeyim, rızkının artmasını isteyen yokmu? Bol rızık vereyim, bir derde düçar olan yokmu? Afiyet vereyim. Yokmu şunu isteyen, yokmu bunu isteyen diye bu ilahi ses tan yeri ağarıncaya kadar devam eder, buyuruyor.
Kandil gecesini gönül uyanıklığı ile ihya edebilmiş olmak için; gündüzünde oruç tutulmalı, gecesinde cemaatle namaz kılınmalı, vaaz ve mevlid-i şerif dinlenmeli, topluca dua edilmeli, tevbe edilmeli, kaza ve nafile namazlar kılınmalı, büyüklere saygı ve küçüklere sevgi izhar edilmeli, küsler barışmalı, dargınlar kucaklaşmalıdır. Yoksul-yetim ve muhtaçlar sevindirilmeli, eş, dost ve uzaktaki akrabalarla tebrikleşilmelidir.
BERAT KANDİLİ'NİN ANLAM VE ÖNEMİ NEDİR?
Berat; borçtan, suç ve cezadan, hastalıktan kurtulmak demektir. Berat kelimesinin ifade ettiği bu anlamlarla bağlantılı olarak bu geceye de Berat (Kurtuluş) Gecesi denilmiştir. Dolayısıyla günahları bağışlananlara Allah'ın bu gecede berat yazacağı müjdelenmiştir."
Yüce Allah Duhan süresinde: 'Hâ-Mîm. Andolsun o Kitab-ı Mübin'e ki, biz onu mübarek bir gecede indirdik. Çünkü biz uyarıcıyızdır. O gecede her hikmetli buyruk ayrılır ve katımızdan bir emirle ilgilisine yollanır..." buyurmuştur. Bu ayetlerde geçen "Mübarek Gece"den maksadın Kadir gecesi olduğunu belirten müfessirlerimiz olduğu gibi15' Berat gecesi diyenler de vardır. Bu iki farklı yorumdan hareketle Kur'an-ı Kerim'in iki nüzulü (indirilişi) olduğu belirtilmiştir. Biri Levh-i Mahfuz'dan dünya semasına (Beytüİ-İzzeye) indiriliştir. İkincisi de oradan Cebrail vasıtasıyla Hz. Peygamber (a.s.)'in kalbine aktarılışıdır. Birinciye inzal (toptan indiriliş), İkinciye de tenzil (parça parça indiriliş) denmektedir. O halde Kur'an Kadir gecesinde dünya semasına toptan inzal edildi, sonra da oradan 23 küsür sene zarfında peyderpey (parça parça) Hz. Pey- gamber'e indirildi.
Duhan sûresinin ilk ayetleri Berat gecesinin belirgin üç temel özelliğini öne çıkarmaktadır.
Bunlar:
1- Mübarek gece: Hayrı ve fazileti çok olan, Allah'ın kullarına bol ikramlarda bulunduğu, onların tevbelerini kabul ederek günahlarını bağışladığı eşsiz bir gecedir. Nitekim biraz sonra arz edeceğimiz Hadis-i Şeriflerle bu gecenin biz kullar için ne büyük bir anlam ifade ettiğini daha iyi kavrayacağız.
2- İnsanlığa gönderilen son ilahi mesaj Kur'an-ı Kerimin, Hz. Peygamber'e indirilmeye başlandığı gecedir.
3- Bir yıl süreyle olacak hadiselerin, amellerin, rızıkların, ecellerin, hastalıkların... vs. karara bağlandığı ve ilgili meleklere teslim edildiği gecedir.
Berat gecesinin Hz. Peygamberin dilinden tüm mahlukatı kuşatıcı şu müjdesine gönülden kulak verelim:
"Şaban ayının yarı gecesi (Berat Gecesi) oldu mu onu ibadetle geçirin. Gündüzünü de oruç tutun. Zira Allah Teala, bu gece güneşin batışından itibaren dünya semasına rahmetle tecelli eder ve kullarına şöyle hitap eder:
-Yok mu benden af dileyen, onun günahlarını bağışlayayım?
-Yok mu benden rızık isteyen, ona rızık vereyim?
-Yok mu bir derde düşen, ona afiyet bahşedeyim?
-Yok mu şunu isteyen, yok mu bunu isteyen diyerek tan yeri ağarıncaya kadar devam eder."'
Hz. Peygamber (a.s.), bu gecede tevbe edip bağışlanma dileyen mii'minlerin sayısının çokluğunu bir benzetmeyle Hz. Aişe validemize şu şekilde anlatmıştır:
''Allah Teala Şaban ayının yarısı gecesinde (Berat Gecesinde) dünya semasına rahmetle tecelli ederek, Beni Kelb Kabilesi'nin koyun- larının kılları sayısından daha çok kimsenin günahlarını bağışlar."
Bu gecede bizden ısrarla istenen en önemli şey, bol tevbe ederek yüce yaratıcıdan af dilemektir. Çünkü tevbe, bir sayfayı kapatıp, açılması gereken bir başka sayfayı açmaktır. Yanlışlarla dolmuş geçmişe bir daha dönüp bakmamaktır. Yeniden kulluğa talip olmaktır. Yaratıcı ile yeniden bir sözleşme yapmaktır.
Bu gecede tevbe sularıyla yıkanmak, tüm manevi hislerden arınmak, aydınlığı örten perdeyi kaldırmak gerekir. Tevbe sayesindedir ki, insan, egosunu aşarak ihtiraslarını yenebilecek bir şahsiyet olgunluğuna erişebilir.
